ABD ekonomisinde önemli bir kırılım haftasındayız. 15 Mayıs’ta açıklanan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verileri ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın aynı gün yaptığı açıklamalar piyasaların yönü için kritik sinyaller verdi.
Enflasyon Cephesinde Yumuşama Var
Nisan ayında ÜFE yıllık bazda %2,4 olarak açıklandı. Beklenti %2,5’ti. Bir önceki veri ise %2,7 seviyesindeydi. Aylık bazda ÜFE, %0,2 artış beklenirken %0,5 düşüş gösterdi. Bu tablo, üretici tarafında fiyat baskısının gevşemeye başladığını ortaya koyuyor.
Veri, enflasyonun yukarı yönlü ivmesini kaybettiğine dair güçlü bir işaret. Ancak bu tek başına kalıcı bir düşüş anlamına gelmiyor. Powell da zaten bu konuda netti.
Powell: Arz Şokları Kalıcı Hale Geliyor
Fed Başkanı Jerome Powell, açıklamalarında “artık arz şoklarının daha sık yaşanabileceği bir dönemdeyiz” diyerek merkez bankasının yeni bir para politikası çerçevesine ihtiyaç duyduğunu vurguladı. 2020 sonrası benimsenen yaklaşımın güncellenmesi gündemde.
“Enflasyon bir miktar zayıflamanın ardından kendiliğinden düşer” düşüncesini artık geçersiz gördüklerini belirten Powell, para politikasının temelinde yer alan çerçevenin, yüksek belirsizlik ortamlarında daha sağlam çalışması gerektiğini söyledi.
Fed Temkinli Kalacak Ama İndirime Kapı Aralanıyor
Veriler piyasada kısa vadeli bir rahatlamaya neden oldu. Özellikle tahvil faizlerinde düşüş ve teknoloji hisselerinde toparlanma görüldü. Ancak Powell’ın tonu, Fed’in ani bir faiz indirimi kararına hala uzak olduğunu gösteriyor.
Bununla birlikte, enflasyondaki yavaşlama ve büyüme verilerindeki zayıflık, yaz aylarında faiz indirimi beklentisini masada tutuyor.
ABD Merkez Bankası Yeni Strateji Hazırlığında
ABD Merkez Bankası (Fed), 2025 yılında para politikası stratejisini yeniden gözden geçirerek, son beş yılda yaşanan ekonomik değişimlere uyum sağlamayı hedefliyor. Fed Başkanı Jerome Powell, 15 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, 2020'de benimsenen "ortalama enflasyon hedeflemesi" yaklaşımının artık geçerliliğini yitirdiğini belirtti. Bu strateji, enflasyonun hedefin altında seyrettiği dönemleri telafi etmek amacıyla, enflasyonun bir süreliğine %2'nin üzerine çıkmasına izin veriyordu. Ancak, 2021'de enflasyonun %7,2'ye ulaşmasıyla bu yaklaşımın sürdürülemez olduğu ortaya çıktı.
Stratejik Revizyon ve Yeni Yaklaşımlar
Powell, Fed'in mevcut stratejisinin, daha sık ve kalıcı arz şoklarının yaşandığı bir ekonomik ortamda yetersiz kaldığını ifade etti. Bu nedenle, Fed'in "uzun vadeli hedefler ve para politikası stratejisi" belgesinde önemli değişiklikler yapılması planlanıyor. Özellikle, istihdamdaki "açıklar" kavramının yeniden tanımlanması ve enflasyon hedeflemesi yaklaşımının gözden geçirilmesi gündemde.
İletişim Stratejisinde Değişiklikler
Fed, sadece politika araçlarını değil, aynı zamanda iletişim stratejisini de yeniden yapılandırmayı hedefliyor. Powell, ekonomik belirsizliklerin arttığı bir dönemde, kamuoyuna ve piyasalara daha net ve şeffaf bilgi sunmanın önemine dikkat çekti. Bu kapsamda, ekonomik tahminlerdeki belirsizliklerin daha iyi iletilmesi ve Fed'in karar alma süreçlerinin daha anlaşılır hale getirilmesi planlanıyor.
Enflasyon ve İşsizlikteki Gelişmeler
Nisan 2025 itibarıyla, kişisel tüketim harcamaları (PCE) enflasyonu %2,2 seviyesine gerileyerek, Fed'in %2'lik hedefiyle uyumlu hale geldi. Bu düşüş, işsizlik oranında keskin bir artış olmadan gerçekleşti; bu durum, tarihte nadir görülen bir başarı olarak değerlendiriliyor.
Geleceğe Yönelik Beklentiler
Powell, Fed'in yeni stratejik çerçevesinin 2025 yaz aylarında tamamlanacağını ve bu çerçevenin, ekonomik dalgalanmalara karşı daha dayanıklı olacağını belirtti. Ancak, Fed'in %2'lik enflasyon hedefi ve enflasyon beklentilerini sabit tutma taahhüdü değişmeyecek. Bu revizyonlar, Fed'in para politikasını daha esnek ve etkili bir şekilde yönetmesine olanak tanıyacak.
Kritik Notlar – Strateji Gözden Geçirilirken Öne Çıkan Başlıklar
- Ekonomik ortam 2020 yılından bu yana önemli ölçüde değişti.
- Uzun vadeli reel faiz oranları belirgin şekilde yüksek, enflasyon beklentileri istikrarlı.
- Enflasyon %7,2'den %2,2'ye düştü ama bununla mücadele hâlâ önemli bir görev.
- Enflasyondaki düşüş, işsizlikte keskin bir artış olmadan gerçekleşti; bu, tarihte nadir görülen bir durum.
- Ekonomide yeni ve daha sık arz şokları yaşanması riski arttı.
- Öngörülebilir gelecekte, düşük faiz dönemi artık temel senaryo değil.
- Enflasyon beklentilerinin %2 hedefine bağlı tutulması önem taşıyor.
- Fed'in 2025 stratejisi incelemesi önümüzdeki aylarda tamamlanacak.
- İstihdamdaki “açıklar”a ilişkin ifadenin revize edilmesi planlanıyor.
- Fed'in iletişiminin, özellikle ekonomik belirsizlik dönemlerinde daha net olması gerekiyor.
- Tahminlerdeki belirsizliğin boyutunun topluma ve piyasalara daha iyi iletilmesi gerekiyor.
- Federal Rezerv Sistemi stratejik belgelerinin reformu yeni ekonomik koşullara uyarlanacaktır.
- Düzenleyicinin eylemlerine ilişkin şeffaflığın ve güvenin sürdürülmesi öncelik olmaya devam ediyor.
