ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kripto borsada işlem gören fonların (ETF) listeleme sürecini kökten hızlandıran yeni kuralları onayladı. Düzenleyici, Nasdaq, NYSE Arca ve Cboe BZX’in “genel” (generic) listeleme standartlarını kabul ederek spot kripto ve diğer emtia bazlı ETF’lerin tek tek 19b-4 dosyalarıyla aylarca bekletilmeden piyasaya girebilmesinin önünü açtı. Reuters’a göre bu adım, onay süreçlerini azami 240 günden en az 75 güne indiriyor.
SEC, Çarşamba günü yayımladığı belgede kararın “30 günlük kamuya açık yorum süresi dolmadan” hızlandırılmış (accelerated) onayla alındığını kaydetti. Kurum, borsaların sunduğu değişikliklerin tanımları netleştirdiğini ve teklifin özünü değiştirmeyen teknik düzeltmeler içerdiğini vurguladı.
Yeni çerçeve, borsalara Emtia Bazlı Trust Payları’nı yöneten 14.11(e)(4) kuralına göre belirli kriterleri sağlayan ürünleri “genel standartlarla” listeleme yetkisi veriyor. Bu sayede her ürün için ayrı bir 19b-4 başvurusu zorunluluğu ortadan kalkıyor; en az 75 günde piyasaya açılma imkânı doğuyor. The Block’un aktardığına göre hızlandırılmış onay, bekleyen çok sayıdaki kripto ETF dosyasında süreçleri kayda değer biçimde kısaltacak.
Gelişme, Bitcoin ve Ethereum dışındaki varlıklara dayalı ETF’lere kapıyı aralıyor. Reuters, ilk dalgada Solana ve XRP gibi büyük altcoin’lere endeksli ürünlerin gelebileceğini, piyasanın ise Ekim gibi erken bir tarihte yeni lansmanlar görebileceğini belirtiyor. Sektör temsilcileri, kararın “önceden çift başvuru ve uzun bekleme” düzenini rafa kaldırarak ABD’de dijital varlık ürünleri için dönüm noktası yarattığı görüşünde.
SEC Başkanı Paul Atkins, onayın “yatırımcı tercihlerini maksimize ettiğini, yeniliği teşvik ettiğini ve ABD’nin güvenilir sermaye piyasalarında dijital varlık ürünlerine erişim bariyerlerini azalttığını” söyledi. Kurum içi muhalefet şerhlerinde ise, spot kripto ETP’lerin borsa kuralları üzerinden hızla yetkilendirilmesinin geçmiş uygulamaya göre daha geniş sonuçlar doğurabileceği notu düşüldü.
SEC, aynı gün Grayscale Digital Large Cap Fund’ın borsada işlem görmesi için listeleme ve işlemlere onayı da açıkladı. Fonun bileşimi ağırlıkla Bitcoin (~%80) ve Ethereum (~%11) iken; Solana, Cardano ve XRP tek haneli oranlarla portföyde yer alıyor.
Ne değişecek?
Yeni model, borsaların önceden tanımlı kriterlere uyan ürünleri “genel standart” kapsamında hızla listelemesine imkân tanıyor. Böylece başvuru-yorum-uzatma döngülerine saplanmış dosyalar yerine, teknik uygunluğu sağlayan ürünler kısa sürede işlem görmeye başlayabilecek. Bu durum, ürün çeşitliliğini artırarak kurumsal ve perakende yatırımcının kripto varlıklara regüle edilmiş kanallardan erişimini genişletebilir; başvuru yapan şirketler tarafında ise maliyet ve zaman baskısını azaltabilir.
Riskler ne?
Hızın artması, gözetim-paylaşım anlaşmaları, piyasa bütünlüğü ve muhafaza (custody) süreçlerinin uygulamada aksaksız işlemesini gerektiriyor. Hukuki ve operasyonel altyapı oturmadıkça, “çabuk onay–çabuk lansman” hattında itirazlar ve ek açıklama talepleri gündeme gelebilir. Yine de piyasa oyuncuları, mevcut yol haritasının “piyasayı geniş ölçüde açabileceği” görüşünde.
