ABD ile Çin arasında yıllardır süren ticaret savaşı, 2025’in bahar aylarında yeni bir kırılma noktasına ulaştı. ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin mallarına uyguladığı gümrük vergilerini %145 seviyesine çıkarmasının ardından Pekin yönetimi misilleme niteliğinde bir adım attı. Çin, 12 Nisan 2025 itibarıyla ABD'den ithal edilen ürünlere uygulanan gümrük vergisini %125'e yükselttiğini duyurdu.
İki Süper Güç Arasında Yeni Gerilim Dalgası
Geçtiğimiz hafta Başkan Trump, Çin’in ABD ekonomisini “sömürmeye devam ettiğini” iddia ederek, Çin ürünlerine uygulanan vergi oranlarını artırma kararı almıştı. %125 olarak açıklanan yeni tarife, daha önce fentanil tedariki nedeniyle uygulanan %20'lik ek vergilerle birlikte toplamda %145’e ulaştı.
Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Umarım Çin artık ABD’yi ve diğer ülkeleri sömürmenin sürdürülemez olduğunu fark eder,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, diğer ülkelere yönelik ek vergilerin 90 gün süreyle askıya alındığını ve bu sürede 75’ten fazla ülkenin ABD ile yeni ticaret anlaşmaları için masaya oturduğunu belirtti.
Pekin’den Sert Tepki: “Bu Politikalar Ekonomik Ciddiyetten Uzak”
Çin tarafı, ABD’nin attığı bu adımlara tepkisiz kalmadı. Çin Maliye Bakanlığı, Washington’un ticaret politikalarının ekonomik rasyonalite ile bağdaşmadığını ifade ederek, “Bu tür adımlar, tarih kitaplarında yalnızca bir şaka olarak anılacaktır,” dedi.
Çin Ticaret Bakanlığı da, ABD’den ithal edilen mallara uygulanan verginin %84’ten %125’e yükseltildiğini ve bu oranların 12 Nisan’dan itibaren geçerli olacağını açıkladı. Açıklamada ayrıca, “Eğer ABD, Çin’in çıkarlarını açıkça ihlal etmeye devam ederse, daha sert önlemler almaktan çekinmeyeceğiz,” ifadeleri yer aldı.
Xi Jinping: “Çin Boyun Eğmez, Gücünü Kendinden Alır”
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping de gümrük gerilimi hakkında ilk kez kamuoyu önünde konuştu. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile yaptığı görüşmede açıklamalarda bulunan Xi, “Çin hiçbir zaman başka ülkelerin merhametine güvenmedi. Baskıyla yönetilmeye çalışıldığında daha da güçleniriz,” dedi. Xi ayrıca, Avrupa Birliği’ne de küresel ekonomik istikrarı savunma ve tek taraflı zorbalıklara karşı ortak hareket etme çağrısında bulundu.
Küresel Piyasalar Ne Diyor?
Ticaret savaşı sadece Çin ve ABD ekonomilerini değil, tüm dünyayı yakından ilgilendiriyor. Asya piyasaları ilk etapta pozitif tepki verse de, uzmanlar uzun vadede bu gelişmelerin küresel resesyon riskini ciddi şekilde artırabileceği uyarısında bulunuyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan da bu konuda dikkat çekici bir açıklama yaptı. “Büyük küçük demeden herkesi etkileyecek şiddetli bir kasırga geliyor. Kökleşen küresel sistem temelden çatırdıyor,” sözleriyle yaşanan sürecin dünya ekonomisi üzerindeki potansiyel yıkıcı etkilerine dikkat çekti.
Yeni Bir Ticaret Düzeni mi Geliyor?
Görünen o ki, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı artık yeni bir boyuta geçmiş durumda. Karşılıklı atılan sert adımlar yalnızca ekonomik sonuçlar doğurmuyor; aynı zamanda küresel ittifakları, diplomatik dengeleri ve uluslararası pazarları da etkiliyor. Ticaret savaşının nereye evrileceğini zaman gösterecek, ancak bu mücadele dünya ekonomisinin geleceğini şekillendirecek gibi görünüyor.