ABD Başkanı Donald Trump, hafta başında ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook’u görevden aldığını açıkladı. Beyaz Saray’dan yapılan duyuruda Trump, Cook’un bir konut kredisi başvurusunda sahte belgeler düzenlediğine dair iddiaları gerekçe gösterdi. Ancak Cook’un herhangi bir suçlamayla karşılaşmadığı, mahkemeye çıkmadığı ve kesinleşmiş bir karar olmadığı da net bir şekilde biliniyor.
Cook, avukatı Abbe David Lowell aracılığıyla yaptığı açıklamada bu kararı reddetti ve “Trump’ın beni görevden alma konusunda hiçbir yasal dayanağı yok” dedi. 2022’den bu yana Fed’de görev yapan ve 2023’te tam dönem için yeniden atanan Cook’un görevi aslında Ocak 2038’e kadar devam edecek. Cook’un ekibi, Trump’ın kararını “yasa dışı” olarak nitelendirerek dava açacaklarını duyurdu.
Yasal dayanak tartışması
Trump, Fed’in kuruluş yasasında yer alan ve başkana “gerekçe ile” bir üye görevden alma hakkı tanıyan bir maddeye atıf yapıyor. Ona göre, mortgage dolandırıcılığı iddiası bu “gerekçe” için yeterli. Ancak hukukçular aynı fikirde değil. Daha önce hiçbir başkan, Fed üyelerini bu şekilde görevden almaya çalışmamıştı. Uzmanlara göre Trump’ın hamlesi yargıda test edilecek ve eğer kabul görürse, Fed’deki diğer üyelerin de benzer şekilde görevden alınmasının önü açılabilir.
Trump uzun süredir Fed’i hedef alıyor ve para politikasında daha gevşek bir çizgi izlenmesini talep ediyordu. Geçtiğimiz hafta Fed Başkanı Jerome Powell’ın faiz indirimine kapı aralayan açıklaması, Trump’ın baskılarının etkili olduğu yorumlarına yol açmıştı. Şimdi de Lisa Cook’un yerine Trump’a yakın, daha “güvercin” isimlerin getirilmesi ihtimali konuşuluyor.
Kriz, piyasalar üzerinde de yankı buldu. IG analisti Tony Sycamore, “Trump’ın Cook’u görevden alması, Powell üzerindeki baskıların ardından Fed’in bağımsızlığını yeniden tartışmaya açtı. Bu, para politikasının tarafsızlığını zedeliyor” dedi. OCBC’den Christopher Wong ise “Dolar üzerindeki baskı, Fed’in siyasal müdahalelerden bağımsız hareket edemeyeceği endişesinden kaynaklanıyor” yorumunu yaptı.
Bitcoin ve dolar tepki verdi
Trump’ın açıklamaları yalnızca dolar üzerinde değil, kripto piyasalarında da dalgalanmalara yol açtı. Bitcoin, haberin ardından Asya ve Avrupa seanslarında hızlı bir satış baskısıyla karşılaştı. Gece saatlerinde BTC fiyatı 108,666 dolar seviyesine kadar geriledi. Şu an itibarıyla Bitcoin, 109,653 dolar seviyesinde işlem görüyor. Günlük kayıp yaklaşık %0,4 olurken, 24 saatlik işlem aralığı 109,214 ile 112,815 dolar arasında gerçekleşti.
