ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimi, 9 Haziran Pazartesi günü Londra'da gerçekleştirilecek üst düzey görüşmelerle yeniden gündeme taşınıyor. Nadir toprak elementleri ve ileri teknoloji ürünleri üzerindeki ihracat kontrolleri gibi başlıkların öne çıkacağı toplantı, hem küresel ticaret dengeleri hem de kripto para piyasaları açısından kritik bir dönemeç olabilir.
Geçtiğimiz hafta da bildirdiğimiz gibi ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin ardından, taraflar ilk kez yüz yüze masaya oturacak. Görüşmelere ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer başkanlık ederken; Çin heyetinin başında Başbakan Yardımcısı He Lifeng bulunacak.
Tarife savaşlarından diplomasiye geçiş
Hatırlanacağı üzere, iki ülke arasında Şubat ayında başlayan gümrük vergisi savaşları, karşılıklı misillemelerle %145'e varan tarife oranlarına ulaşmıştı. Bu durum sadece ticaret değil, küresel piyasalarda da ciddi bir belirsizlik yaratmıştı. Mayıs ayında Cenevre’de sağlanan geçici uzlaşma ile ABD’nin tarifeleri %30’a, Çin’in ise %10’a çekilmişti. Ancak her iki taraf da bu anlaşmadan geri adım atmakla birbirini suçlamaya devam ediyor.
Trump, Londra’daki görüşmelerin “çok iyi geçeceğine” dair güvenini sosyal medya hesabı Truth Social üzerinden dile getirirken, Çin ise Trump’tan ülkedeki Çinli öğrencilere yönelik “sıcak karşılama” sözü aldığını belirtti.
Kripto paralar için “dalgalı” bir haftanın başlangıcı mı?
Ticaret görüşmelerinin kripto para piyasaları üzerindeki etkisi de yakından izleniyor. Özellikle geçmişte benzer küresel belirsizlik dönemlerinde yatırımcıların güvenli liman arayışıyla Bitcoin ve diğer dijital varlıklara yöneldiği biliniyor. Eğer Londra’daki görüşmeler başarılı geçerse, bu durum kripto piyasalarında bir istikrar beklentisini doğurabilir. Öte yandan, görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması veya tarifelerin yeniden artırılması, kripto varlıklarda sert dalgalanmalara neden olabilir.
Çin'de deflasyon problemi
Çin tarafı, nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kısıtlamalarını bir koz olarak kullanmaya devam ediyor. Her ne kadar bazı ihracat başvurularına onay verilse de, hangi ülke ve sektörlerin bu onaylardan faydalandığı açıklanmış değil. Mayıs ayında Çin’in nadir toprak ihracatı %23 artışla 5.864 tona çıkarak son bir yılın en yüksek seviyesine ulaşsa da, Nisan ayında uygulanan kısıtlamaların etkileri Avrupa’daki otomotiv ve yarı iletken sektörlerinde üretim duruşlarına yol açmış durumda.
Bu tabloya ek olarak, Çin ekonomisi içeride deflasyon ve artan işsizlik gibi sorunlarla boğuşuyor. Mayıs ayında tüketici fiyat endeksi yıllık bazda %0,1 düşerken, üretici fiyat endeksi %3,3 azaldı. Brookings Enstitüsü’nden Robin Brooks’a göre, ABD’nin tarifeleri Çin’i tam anlamıyla deflasyona itme potansiyeline sahip.
Çin Merkez Bankası da bu tabloya karşılık olarak Mayıs ayında politika faizlerini tarihi düşük seviyelere indirirken, zorunlu karşılık oranlarında da indirime gitmişti. Önümüzdeki aylarda yeni teşvik paketleri gelebilir.
Sonuç olarak gözler Londra’da başlayacak olan ABD-Çin görüşmelerine çevrilmiş durumda.
