ABD’de uzun süredir tartışılan kripto piyasası düzenlemelerine yönelik önemli bir adım atıldı. 12 Demokrat senatör, 9 Eylül’de yedi başlıktan oluşan kapsamlı bir çerçeve açıkladı. Çalışma, yatırımcı koruması, piyasa şeffaflığı ve düzenleyici kurumlar arasındaki görev paylaşımına odaklanıyor. Demokratların bu hamlesi, Cumhuriyetçilerin Clarity Act tasarısına alternatif niteliğinde görülüyor.
Senatörler, yaklaşık 4 trilyon dolarlık küresel kripto piyasasının belirsizlik içinde kalamayacağını vurguluyor. Çerçeve, CFTC’ye menkul kıymet kapsamına girmeyen tokenlerin spot piyasasında daha fazla yetki verirken, SEC’in de menkul kıymet statüsündeki dijital varlıkları denetlemesini öngörüyor. Ayrıca token şirketleri için açıklama yükümlülükleri, borsalar ve saklama kuruluşları için özel kurallar öne çıkıyor.
DeFi ve stablecoin önerileri geldi
Senatörler Ruben Gallego, Mark Warner, Kirsten Gillibrand ve Cory Booker’ın da aralarında bulunduğu grup, 4 trilyon dolara yaklaşan küresel kripto piyasasının “düzenleyici boşlukta” kalamayacağını vurguladı.
- Çerçevenin odağında yatırımcı korumaları, şeffaflık ve manipülasyon karşıtı önlemler var.
- CFTC’ye, menkul kıymet kapsamına girmeyen tokenlerin spot piyasasında daha fazla yetki verilmesi öngörülüyor.
- SEC ise menkul kıymet sınıfına giren tokenlerde devrede olacak.
Ayrıca token çıkaran şirketler (ihraççılar) için açıklama yükümlülükleri, borsalar ve saklama kuruluşları için özel kurallar, AML ve yaptırımlara uyum gibi konular detaylandırılıyor.
Tasarıda öne çıkan başlıklardan biri merkeziyetsiz finans (DeFi). Demokratlar, DeFi alanını kara para aklama ve yaptırım kaçırma açısından riskli gördüklerini belirterek yeni denetim mekanizmaları öneriyor. Ancak bu gözetimin protokol geliştiricilerini kapsayıp kapsamayacağı henüz netleşmiş değil.
Stablecoin’lere yönelik düzenlemelerde ise getirilen dikkat çekici madde, ihraççıların doğrudan faiz veya getiri sunmalarının yasaklanması. Bu yaklaşım, Cumhuriyetçilerin daha esnek tutumundan farklılaşıyor. Böylece stablecoin piyasasında daha sıkı bir kontrol hedefleniyor.
Etik kurallar ve siyasi boyut gündemde
Çerçevenin en tartışmalı kısmı ise etik düzenlemeler. Demokrat senatörler, görevdeki politikacıların ve ailelerinin kripto projelerinden kazanç sağlamasını yasaklamayı öneriyor. Ayrıca politikacıların dijital varlık varlıklarını şeffaf şekilde beyan etmeleri öngörülüyor.
Bu bölümde özellikle ABD Başkanı Donald Trump ve ailesinin kripto girişimleri gündeme getirildi. Demokratlar, bu faaliyetlerin güven erozyonuna yol açtığını savunuyor. Cumhuriyetçiler ise etik kısmına mesafeli yaklaşırken, sürecin hızla tamamlanması gerektiğini vurguluyor.
Önümüzdeki süreçte ne olacak?
Demokratların önerisi, Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen Clarity Act sonrasında Senato gündemine taşındı. İki tasarı da token sınıflandırması ve düzenleyici kurumların yetki alanları konusunda ortak noktalar barındırıyor. Ancak DeFi yaklaşımı, etik kurallar ve yasama sürecinin temposu iki tarafı ayrıştırıyor.
Önümüzdeki haftalarda Senato Bankacılık Komitesi’nde taraflar arasında yoğun görüşmeler bekleniyor. Eğer uzlaşma sağlanabilirse, ABD kripto piyasası yıllardır süren düzenleme boşluğunu kapatarak daha net kurallara kavuşabilir.
