Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin ve araştırmacı Toni Wahrstätter, Ethereum ağı için önemli bir öneri sundu: EIP-7983. Bu yeni Ethereum İyileştirme Önerisi (EIP), tek bir işlemin kullanabileceği maksimum gas miktarını 16.777.216 (2²⁴) ile sınırlamayı hedefliyor. Önerinin temel amacı, ağ güvenliğini artırmak, hizmet reddi (DoS) saldırılarını engellemek ve genel ağ istikrarını güçlendirmek.
Ethereum ağ güvenliği için yeni öneri
Ethereum ağında “gas”, bir işlemin gerçekleştirilmesi için gereken hesaplama gücünü temsil eden bir ölçü birimidir. Tıpkı arabaların yakıtla çalışması gibi, Ethereum’daki işlemler de “gas” harcayarak çalışır. Kullanıcılar, akıllı sözleşmeleri çalıştırmak, token transferi yapmak veya merkeziyetsiz uygulamalarda işlem yürütmek için gas öderler. Gas miktarı, bir işlemin ne kadar karmaşık olduğuna göre değişir; daha fazla işlem gücü gerektiren işlemler daha fazla gas tüketir. Bu nedenle, Ethereum ağında gas sınırları ve ücretleri hem işlem maliyetlerini hem de ağın güvenliğini doğrudan etkileyen önemli bir faktör.
Halihazırda Ethereum üzerinde tek bir işlem, tüm bir bloğun gas limitini tüketebiliyor. Bu durum, kötü niyetli aktörlerin sistemi yavaşlatabilecek ya da durdurabilecek büyüklükte işlemler göndermesine olanak tanıyor. EIP-7983 ile birlikte, bu risk büyük ölçüde azaltılıyor. Öneriye göre, gas sınırını aşan işlemler blok doğrulama sürecinde doğrudan reddedilecek. Bu sınır, güvenliğin yanı sıra, aynı zamanda işlem verimliliğini de artırmayı amaçlıyor. Ethereum ağında daha tutarlı bir işlem dağılımı sağlanması, ağ performansını olumlu yönde etkileyecek.
zkVM uyumuyla ölçeklenebilirlik için yeni bir adım
Gas kullanımına getirilen sınırın bir diğer önemli faydası da sıfır bilgi ispatlarına (zero-knowledge proofs) dayanan sanal makineler, yani zkVM'ler ile olan uyumluluğu artırması. zkVM’ler, Ethereum’un gelecekteki ölçeklenme çözümleri arasında kritik bir yere sahip. Ancak büyük işlemleri paralel şekilde yürütmekte zorluk çekebiliyorlar. Bu nedenle işlemlerin daha küçük parçalara bölünmesi, hem zkVM mimarisini destekliyor hem de genel ağ tasarımına daha modüler bir yapı kazandırıyor.
16.77 milyon gas sınırı rastgele seçilmiş bir rakam değil. Geliştiriciler bu değerin, hem günümüzde yaygın olan DeFi işlemlerini hem de akıllı sözleşme dağıtımlarını destekleyecek kadar yüksek olduğunu, ancak ağın istikrarı açısından gerekli sınırları sağladığını belirtiyor. Ayrıca mevcut işlemlerin büyük çoğunluğunun bu limitin oldukça altında kaldığı ifade ediliyor. Yani öneri, pratikte çok az kullanıcıyı ya da geliştiriciyi etkileyecek.
Elbette, bu değişiklik geriye dönük uyum sunmuyor. Yani öneri yürürlüğe girerse, daha önce gönderilmiş ancak bu sınırı aşan işlemler artık geçersiz sayılacak. Ancak geliştiriciler, bu tür uç durumların nadir olduğunu ve sistemde büyük bir soruna yol açmayacağını savunuyor.
EIP-7983, Vitalik Buterin’in uzun süredir dile getirdiği “Ethereum’u daha yalın ve modüler hale getirme” planının bir parçası gibi duruyor. Öneri şu an taslak statüsünde ve Ethereum topluluğunun değerlendirmesine açık.
