Ethereum'un kurucularından Vitalik Buterin, ağın teknik yapısını sadeleştirmek için büyük bir plan açıkladı. Amaç, Ethereum'u tıpkı Bitcoin gibi daha anlaşılır, hızlı ve kullanıcı dostu hale getirmek. Bu plan, 3 Mayıs 2025 tarihinde Buterin’in blogunda “Simplifying the L1” başlığıyla duyuruldu. Hedef ise önümüzdeki beş yıl içinde Ethereum'u geliştiriciler ve kullanıcılar için çok daha kolay bir sistem haline getirmek.
Ethereum Neden Sadeleşmeli?
Ethereum ağı zaman içinde büyüdü ve çok sayıda yeni özellikle daha karmaşık hale geldi. Proof-of-Stake geçişi, ZK teknolojileri ve yeni uygulamalar Ethereum'u daha güçlü kıldı ama aynı zamanda kullanımı ve geliştirmeyi zorlaştırdı. Vitalik Buterin'e göre, bu karmaşıklık artık gelişimin önünde bir engel oluşturuyor.
Bu yüzden Buterin, Bitcoin’in basit yapısından ilham alarak Ethereum'u sadeleştirmeyi öneriyor. Ona göre sade bir sistem daha güvenli, daha dayanıklı ve uzun vadede daha sürdürülebilir.
Planın Ana Hatları
- Konsensüs Sistemi Daha Basit Hale Gelecek: Ethereum’un karar alma mekanizması daha az karmaşık olacak. Yeni önerilen sistemde “3-slot finality” gibi mekanizmalarla işlemlerin onay süreci daha hızlı ve anlaşılır hale gelecek.
- Yeni Sanal Makine: RISC-V: Ethereum’un mevcut sanal makinesi EVM yerine, daha sade ve hızlı çalışan açık kaynaklı RISC-V mimarisi kullanılabilir. Bu sayede hem performans artışı sağlanacak hem de geliştiriciler için sistem daha erişilebilir olacak.
- Standartlaşma ve Kod Azaltımı: Ethereum protokolünde ortak dil, standart veri yapıları ve mümkün olduğunca az kod kullanımı hedefleniyor. Bu, ağın güvenliğini artırırken yeni gelenlerin katılımını da kolaylaştıracak.
Ne Zaman ve Nasıl Uygulanacak?
Bu plan 5 yıllık bir sürece yayılacak. Yani hemen yarın değişiklikler olmayacak. Geriye dönük uyumluluk da korunacak; yani eski sistemle çalışan uygulamalar zarar görmeyecek. Ancak bu geçişin başarıyla tamamlanması için Ethereum topluluğunun iş birliği içinde çalışması gerekecek.
Vitalik Buterin'in bu sadeleştirme planı, Ethereum’un geleceği için önemli bir adım. Hedef, Ethereum’u daha kolay kullanılan, daha güvenli ve daha az hata riski taşıyan bir yapıya dönüştürmek. Bu değişikliklerin uygulanması zaman alacak ama başarılı olursa, Ethereum'un çok daha güçlü bir altyapıya kavuşması mümkün.
Bu sadeleşme sadece geliştiriciler için değil, Ethereum’u kullanmak isteyen herkes için daha erişilebilir ve anlaşılır bir ekosistem yaratabilir.
