Türkiye’de uzun süredir beklenen kripto varlık düzenlemeleri, 13 Mart 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanan bu düzenlemeler, kripto para borsalarının faaliyetleri, yatırımcı güvenliği ve sermaye şartlarına yönelik önemli değişiklikler getiriyor. İşte sektörü doğrudan etkileyecek yeni kurallar:
Kripto Para Borsalarına 150 Milyon TL, Saklama Kuruluşlarına 500 Milyon TL Sermaye Şartı
Yeni düzenlemeye göre, Türkiye’de faaliyet gösterecek kripto para borsalarının en az 150 milyon TL sermaye ile kurulması gerekecek. Kripto varlık saklama hizmeti sunacak şirketler için ise sermaye şartı 500 milyon TL olarak belirlendi. Bu değişiklik, şirketlerin mali yapısını güçlendirmeyi ve yatırımcı fonlarının daha güvenli bir ortamda saklanmasını sağlamayı hedefliyor.
Borsalar Listeleme Komitesi Kuracak, Kripto Paralar Belirli Kriterlere Göre Listelenecek
Daha önce borsalar, listelenecek kripto paraları kendi politikalarına göre belirleyebiliyordu. Ancak yeni düzenlemeye göre, her borsa en az üç kişiden oluşan bir listeleme komitesi kurmak zorunda olacak. Bu komite, kripto varlıkların listelenmesi veya delist edilmesi konusunda karar verecek. Böylece borsalara eklenen kripto paraların belirli kriterlere uygun olması sağlanacak.
Türkiye’de Kaldıraçlı İşlemler Yasaklandı, Ancak Global Borsalarda Devam Ediyor
Yeni düzenleme kapsamında, Türkiye'de faaliyet gösteren kripto para borsalarında kaldıraçlı işlemler yasaklandı. Yani Binance TR, OKX Türkiye, Paribu ve BTCTurk gibi borsalarda kaldıraçlı işlem yapılamayacak. Ancak bu yasak sadece Türkiye’de faaliyet gösteren borsalar için geçerli. Binance Global, OKX Global ve diğer uluslararası borsalarda kaldıraçlı işlemler devam ediyor.
Örneğin: Binance TR’de kaldıraçlı işlem yapamazsınız ancak Binance Global’de yapabilirsiniz. Türkiye'deki düzenleme, yalnızca SPK denetimindeki borsaları kapsıyor ve yatırımcıların aşırı risk almasını engellemeyi amaçlıyor.
Müşteri Varlıklarının %95’i Saklama Kuruluşlarında Tutulacak
Kripto para borsaları, yatırımcıların saklama hizmeti tercih ettiği varlıkların en az %95’ini lisanslı saklama kuruluşlarında tutmak zorunda olacak. Borsalar, müşteri varlıklarının yalnızca en fazla %5’ini kendi bünyelerinde saklayabilecek. Ayrıca, borsaların saklama dışında tuttukları varlıklara karşılık %3 oranında likit rezerv bulundurması zorunlu hale getirildi.
Bu düzenleme, yatırımcı varlıklarının güvenliğini artırmayı ve olası iflas veya siber saldırı risklerine karşı daha sağlam bir sistem oluşturmayı amaçlıyor.
Banka Hesabı Şartı Getirildi
Yeni düzenlemeye göre, kullanıcılar yalnızca kendi banka hesapları üzerinden kripto para borsalarına para yatırabilecek ve çekim yapabilecek. Bu düzenleme, kara para aklama ve yasa dışı finansman faaliyetlerini önlemek için getirildi.
Ayrıca, müşteri hesaplarındaki bakiyelerin, talep edilmesi halinde en geç 1 iş günü içinde ödenmesi zorunlu hale getirildi. Böylece yatırımcılar, paralarını hızlı bir şekilde çekebilecek.
Kripto Borsalarına Kurtarma Planı Zorunluluğu
Kripto borsaları, siber saldırılar, teknik arızalar veya finansal krizler gibi olası riskler için "kurtarma planı" hazırlamak zorunda olacak. Bu plan, platformların varlık kayıplarını en aza indirmek ve müşteri mağduriyetlerini önlemek için oluşturulacak.
Ayrıca, borsaların teknik sorunlar nedeniyle işlemleri durdurması durumunda, bu durum hakkında müşterilerine yazılı veya elektronik bildirim yapma zorunluluğu getirildi.
Türkiye’deki Kullanıcıların Yurt Dışı İşlemleri Düzenleme Kapsamında Değil
Yeni düzenlemeler, Türkiye’deki yerleşik kişilerin yurt dışındaki borsalar üzerinden yaptıkları işlemleri kapsamıyor. Yani, bir yatırımcı tamamen kendi isteğiyle yurt dışındaki bir kripto borsasında hesap açıp işlem yaparsa, bu düzenlemelerden etkilenmeyecek.
Ancak yurt dışındaki borsaların Türkiye’de iş yeri açması, Türkçe internet sitesi oluşturması veya Türkiye’de tanıtım yapması halinde, SPK bu platformları düzenleme kapsamına alabilecek.
Kripto Ekosistemine Daha Sıkı Denetim Geliyor
Bu yeni düzenlemeler, Türkiye’deki kripto para ekosisteminin daha güvenli, şeffaf ve istikrarlı hale gelmesini amaçlıyor. Özellikle sermaye şartlarının artırılması, müşteri fonlarının saklanması, kaldıraçlı işlemlerin yasaklanması ve listeleme komitesi zorunluluğu, sektörün daha sağlam bir yapıya kavuşmasını sağlayacak. Yatırımcılar için bu düzenlemeler, daha güvenli bir yatırım ortamı anlamına gelirken, kripto borsaları için daha katı yasal gereklilikler getirecek.
Yazar: Besim Şen
