OKB Token (OKB) Nedir?

Kripto para dünyasında borsa token’ları, kullanıcılara çeşitli avantajlar sunan özel kripto paralardır. OKB coin, adını sıkça duyduğumuz bu borsa token’larından biri olarak karşımıza çıkıyor. Peki OKB token nedir, nasıl ortaya çıktı ve ne işe yarar? Bu rehber tadındaki yazıda OKB’nin tarihçesinden teknik özelliklerine kadar tüm yönlerini ele alacağız.

OKB’nin Tanımı ve Ortaya Çıkışı

OKB, kripto para borsası OKX (eski adıyla OKEx) tarafından çıkarılan yerel bir kripto para token’ıdır. OKX borsası, 2017 yılında Çinli girişimci Star Xu tarafından kuruldu ve merkezi daha sonra Seyşeller’e taşındı. Borsa, 2017’de faaliyetlerine başladıktan kısa süre sonra kendi ekosistemine ait bir token geliştirme kararı aldı. Bu amaçla OKB token’i Mart 2018’de OKEx tarafından piyasaya sürüldü. OKB’nin çıkış amacı, borsa kullanıcılarına çeşitli avantajlar sağlamak ve OKX ekosisteminin büyümesini desteklemekti.

OKB’nin ilk tanıtıldığı dönemde Ethereum blockchaini üzerinde ERC-20 standardında çalışan bir token olarak tasarlandı. OKB, borsa içerisindeki kullanım durumları sayesinde kısa sürede popülerlik kazandı. Kullanıcılar, OKB sayesinde işlem ücretlerinde indirim, yeni token satışlarına (launchpad’lere) katılım ve staking gibi fırsatlardan yararlanmaya başladı. Başlangıçta OK Blockchain Foundation ve OKX iş birliğiyle ortaya çıkarılan OKB, global ölçekte bir utility token (fayda token’ı) olarak konumlandı.

OKB’nin Tarihçesi: Önemli Dönüm Noktaları

OKB’nin ortaya çıkışından günümüze kadar geçen süreçte hem token hem de bağlı olduğu OKX ekosistemi açısından birçok önemli gelişme yaşandı. İşte OKB coin tarihi ile ilgili önemli dönüm noktaları:

• 2017: Çin’de kurulan OKEx borsası faaliyete başladı. Kurucusu Star Xu, daha önce 2013 yılında OKCoin borsasını da hayata geçirmiş bir isimdi. OKEx kısa sürede büyüyerek global bir kripto para platformu haline geldi.
• 2018: OKEx, kendi platform token’ını piyasaya sürdü. OKB coin ne zaman çıktı? Sorusunun cevabı olarak, OKB Şubat-Mart 2018 gibi erken bir tarihte kullanıcılara sunuldu. İlk başta ERC-20 tabanlı olan bu token, OKEx kullanıcılarına çeşitli ayrıcalıklar sağlamak üzere tasarlandı.
• 2019: OKB ekosisteminde büyük adımlar atıldı. OKX, merkeziyetsiz finans ve blockchain alanına giriş yapmak için kendi blockchain projesi olan OKExChain (OKC) ağını duyurdu. 2019 yılı sonunda OKEx, OKB’nin de kullanılabileceği OKChain testnet’ini başlatmaya hazırlandığını açıkladı. Aynı yıl, OKB için düzenli buy-back & burn (geri alım ve yakım) programı başlatıldı. Örneğin Eylül - Kasım 2019 döneminde yaklaşık 5.9 milyon OKB token’i yakılarak toplam arzdan çıkarıldı. Bu gelişmeler, OKB’nin değerini artıran deflasyonist modelin temelini oluşturdu.
• 2021: OKEx markası global pazarda kendini yeniledi. Borsa ismini OKX olarak değiştirdi ve bu değişim ile birlikte yeni vizyonunu ortaya koydu. OKX ismi, platformun DeFi, NFT, cüzdan hizmetleri gibi Web3 alanlarına açılımını sembolize ediyordu. Yeniden markalaşma adımı, 2017’de başlayan OKEx serüveninin evriminde önemli bir kilometre taşı oldu.
• 2023: OKB ekosistemi bu yılda daha da genişledi. OKX, OKBChain adında yeni bir blockchain ağı başlatarak OKB’yi merkeziyetsiz uygulamalara entegre etme yönünde adımlar attı. OKBChain, mevcut OKXChain’den bağımsız, OKX tarafından geliştirilen bir protokol olarak tasarlandı ve amaç, OKB etrafında DeFi (merkeziyetsiz finans) ve Web3 odaklı bir ekosistem oluşturmaktı. Bu gelişme sayesinde OKB, OKX borsasının yanı sıra, farklı blockchain uygulamalarında da kullanılmaya başlandı. Ayrıca 2023 itibarıyla OKB token’ı, çeşitli DeFi protokollerinde ve OKX’in Web3 cüzdanlarında desteklenerek çok yönlü bir varlık oldu.
• 2025: OKB’nin token ekonomisinde tarihi bir değişiklik gerçekleşti. Ağustos 2025’te OKX, tek seferde 65 milyon OKB’yi yakarak toplam arzı dramatik biçimde düşürdüğünü duyurdu. Bu dev yakım işlemiyle OKB’nin toplam arzı yaklaşık 300 milyon seviyesinden 21 milyona indirildi. OKX, bu hamleyle OKB’nin arzını Bitcoin benzeri sabit bir modele oturtmayı hedefledi ve tokenın akıllı kontratında yeni mint (basım) işlemlerini kalıcı olarak devre dışı bıraktı. Bu gelişme, OKB’nin değerinde ani bir artışa yol açtı ve token, 2025 yılı içinde tüm zamanların en yüksek fiyat seviyelerini gördü.

Yukarıdaki dönüm noktaları, OKB’yi şu anki haline getirdi. Eskiden sadece OKX platformundaki işlemler için avantajlar sunan OKB, zamanla kendi blockchain ağı, küresel bir topluluk ve çeşitli kullanım alanlarıyla daha geniş bir ekosistemin merkezine yerleşti. Eylül 2025 itibariyle OKB fiyatı 180 dolardan el değiştiriyor. Az önce bahsettiğimiz yakım kararı, kripto paranın 255 dolara kadar yükselmesine sebep olmuştu.

OKB Neden Değerli?

Bir kripto para biriminin neden değerli olduğu, genellikle onun sağladığı faydalar ve benimsenme oranıyla ilgili. OKB’yi değerli kılan bir dizi etmen bulunuyor. Gelin, OKB’yi daha iyi anlamak adına bunları da inceleyelim.

İşlem ücreti indirimleri

OKB, OKX borsasında işlem ücretlerinde indirim sağlar. Belirli miktarda OKB tutan kullanıcılar, alım-satım yaparken ödedikleri komisyonlarda %40’a varan indirimlerden yararlanabilir. Tutulan OKB miktarı arttıkça uygulanan indirim oranı da yükselmektedir. Bu durum, özellikle yüksek hacimli işlem yapan kullanıcılar için OKB’yi çekici kılar.

Launchpad katılım imkânı (OKX Jumpstart)

OKB’nin bir diğer önemli kullanım alanı, OKX borsasının token satış platformu olan OKX Jumpstart (launchpad) üzerindeki ayrıcalıklardır. OKB sahipleri, yeni çıkacak kripto projelerinin IEO’larına (ilk borsa arzlarına) öncelikli katılım hakkı elde eder. Belirli bir miktar OKB stake eden kullanıcılar, platformda gerçekleşen token satışlarına erkenden erişebilir ve yatırım yapabilir. Bu da OKB’ye talep oluşturan ve değer katan bir özelliktir. Mevcut durumda, Jumpstart'ta 13 proje yer alıyor.

Staking ile pasif gelir

OKB, kullanıcılarına pasif gelir imkânı da sunar. OKX platformunda OKB staking yaparak veya OKX Earn programı üzerinden OKB’lerini kilitleyerek faiz getirisi elde etmek mümkündür. Ayrıca OKB, destekleyen bazı DeFi protokollerine yatırılarak da getiri (yield farming) sağlayabilir. Bu staking ve kazanç fırsatları, uzun vadeli OKB tutan kullanıcılar için ek bir motivasyon yaratır.

Düzenli token yakımları ve deflasyonist model

OKB coin, deflasyonist token modeli benimsemiştir. OKX, her çeyrekte elde ettiği işlem ücreti gelirinin %30’unu kullanarak piyasadan OKB token’ları geri alıp yakmaktadır. Bu OKB yakım mekanizması, dolaşımdaki arzı zaman içinde azaltarak tokenın kıtlığını artırmayı hedefler. Nitekim, 2019’dan bu yana periyodik yakımlar gerçekleştirilmiş ve 2025’te yapılan büyük yakım ile model daha da agresif hale gelmiştir. Arz azaldıkça teorik olarak mevcut tokenların değeri artabileceği için, bu yakım stratejisi OKB’nin uzun vadeli değerini destekleyen önemli bir faktör olarak görülür.

OKX ekosistemindeki rolü

OKB, OKX ekosisteminin genişlemesiyle birlikte sadece borsa içinde değil, aynı zamanda çeşitli Web3 ve merkeziyetsiz finans uygulamalarında da kullanılabilir hale geldi. OKX’in geliştirdiği blockchain ağlarında (OKC ve yeni OKBChain) OKB, akıllı kontrat işlemlerinde ve merkeziyetsiz uygulamalarda kullanılabiliyor. Örneğin OKB, OKX’in merkeziyetsiz borsası ve DeFi platformlarında işlem çifti olarak yer almakta ve farklı protokollerle entegrasyon sayesinde cüzdanlar arası transferlerde veya yield farming faaliyetlerinde değerlendirilebilmektedir. Bu çok yönlü kullanım, OKB’ye borsa dışı bir kullanım değeri de kazandırır. Ayrıca OKB sahipleri, OKX platformunda zaman zaman yapılan oylamalarda söz sahibi olarak yeni listelenecek coin’ler için oy kullanma imkanı da elde etti

OKB’nin Kurucusu Kim?

OKB token’i kim çıkardı? OKB, doğrudan doğruya OKX borsası tarafından geliştirilmiştir ve arkasındaki ekip OKX’in kurucuları ve geliştiricileridir. OKX’in kurucusu, Çinli girişimci Star Xu (Xu Mingxing)’dur. Star Xu, kripto para sektöründe deneyimli bir isim olup, 2013 yılında OKCoin adlı ilk kripto para borsasını kurmuş ve sonrasında 2017’de OKEx (şimdiki OKX) platformunu hayata geçirmiştir. OKB de Star Xu liderliğindeki OKX ekibinin ürünüdür.

Star Xu ve OKX ekibi, OKB’yi piyasaya sürerken borsa kullanıcı kitlesine bir sadakat programı ve fayda token’ı sunmayı amaçladı. OKB’nin geliştirilmesinde ve büyümesinde OKX bünyesindeki OK Blockchain Foundation önemli rol oynadı. Şirket merkezi başlangıçta Malta’da olsa da, OKX bugün hukuki merkezini Seyşeller’de bulundurmakta ve global ölçekte faaliyet göstermekte.

Kısaca, OKB’nin kurucusu tek bir kişi olmaktan ziyade OKX borsasının kendisidir. Ancak bu borsanın ardındaki vizyoner isim Star Xu olarak bilinir. Xu, OKB’nin hem teknik hem de stratejik gelişiminde dolaylı olarak etkili olmuş bir figürdür.

Teknik Özellikler

OKB token, teknik açıdan bir kripto para biriminin temel parametrelerine ve işlevlerine sahip. OKB’nin altyapısı ve kullanımına dair teknik özellikleri şu şekilde özetleyebiliriz:

Konsensüs ve blockchain

OKB ilk çıkış yaptığında Ethereum ağı üzerinde çalışan bir ERC-20 token idi. Yani Ethereum’un sağladığı konsensüs mekanizması (Proof of Work’ten Proof of Stake’e geçen yapı) ile güvence altına alınmış durumdaydı. Sonrasında OKX, kendi blockchain ağı olan OKExChain (OKC) geliştirdi ve OKB bu ağ üzerinde de yer almaya başladı. OKXChain, başlangıçta bir Proof-of-Stake konsensüsüne sahip, EVM (Ethereum Virtual Machine) uyumlu bir akıllı kontrat platformuydu. OKB, OKXChain üzerinde native token (yerel token) olarak işlemlerde kullanılabildi ve bu sayede Ethereum ağındaki olası yüksek ücretler yerine daha hızlı/ucuz işlemler mümkün hale geldi. 2023 yılında duyurulan OKBChain ve 2025’te hayata geçen OKX’in X Layer 2 çözümü ile birlikte OKB’nin altyapısı daha da gelişmiştir. OKB, artık OKX’in yeni nesil blockchain olan zkEVM tabanlı X Layer üzerinde de çalışacak şekilde güncellenmektedir (2025 itibarıyla OKB’nin Ethereum’dan bu yeni ağa geçiş süreci planlanmıştır).

Token sembolü ve birimi

OKB’nin ticker sembolü, ismiyle aynı şekilde OKB olarak geçer. Bölünebilirlik açısından 1 OKB, tıpkı diğer çoğu kripto parada olduğu gibi 10^-8 birimine (0.00000001 OKB) kadar bölünebilir.

Toplam arz ve dolaşım

OKB token ilk piyasaya çıktığında toplam arz hedefi 300,000,000 OKB olarak belirlenmişti. Başlangıçta bu arzın belirli bir bölümü piyasada dolaşıma sokuldu, geri kalanı ise kilitli rezervler ve kademeli salınım planları dahilindeydi. Örneğin, 2020 başlarında dolaşımdaki arz 300 milyon iken, ek 700 milyon token’in ilerleyen yıllarda serbest bırakılacağı planlanmıştı. Ancak OKX, 2019’dan itibaren yürüttüğü yakım programı sayesinde bu planı revize etti. 2019-2022 arasındaki periyodik yakımlarla milyonlarca OKB coin dolaşımdan kaldırıldı. En nihayetinde 2022 yılında şirket, toplam arzın sabit 300 milyonda tutulacağını ve fazladan token çıkarılmayacağını açıkladı. Daha da çarpıcı olarak, 2025 yılında gerçekleşen büyük yakım sonrası OKB’nin arzı yaklaşık 21 milyon tokene düşürüldü ve bu seviye kod tarafında sabitlendi. Yani güncel durumda OKB’nin maksimum arzı 21 milyon olarak kilitlenmiştir. Bu, OKB’yi arz açısından Bitcoin’e benzer bir sınırlı varlık haline getirmektedir. Dolaşımdaki arzın tamamı topluluk ve yatırımcıların elindedir; yeni token basımı yapılamamaktadır.

Arz dağılımı

OKB’nin ilk dağıtımında tokenlerin bir kısmı proje ekibine, bir kısmı erken yatırımcılara, kalanı ise halka açık satışlara ayrılmıştı. Örneğin yaklaşık %40’ı kurucu ekip ve proje geliştirme için, %10’u yatırımcılara, %50’si de topluluk etkinlikleri ve ödüller için planlanmıştı. Zaman içinde bu dağılım, kilitli tokenlerin açılması ve yakımlar ile değişime uğradı. Günümüzde OKB’nin büyük çoğunluğu aktif dolaşımdadır ve OKX rezervlerinde yakım için tutulan özel bir havuz bulunmamaktadır.

Kullanım alanları

Teknik açıdan OKB’nin kullanım alanları, onun akıllı kontratlarla etkileşimini ve platform içi işlevlerini kapsar:

• İşlem ücreti ödeme ve indirimleri: OKB, OKX borsasında işlem ücretlerini ödemede kullanılabilir. Kullanıcılar hesaplarında OKB bulundurduklarında, sistem otomatik olarak komisyon indirimlerini uygular. Bu da akıllı sözleşmeler aracılığıyla, kullanıcı cüzdanındaki OKB bakiyesine göre dinamik bir indirim oranı belirlenmesi şeklinde çalışır.
• Staking & Lending: OKB, akıllı kontratlar yoluyla staking yapılabilen bir varlıktır. OKX platformu üzerindeki Earn (Kazan) ürünlerinde kullanıcılar OKB’lerini belirli bir süre kilitleyip karşılığında protokolden faiz alır. Benzer şekilde, merkeziyetsiz lending (borç verme) protokollerine OKB teminat göstererek borç alma veya faiz geliri elde etme imkanı vardır.
• Launchpad (OKX Jumpstart): OKB’nin akıllı kontrat kullanımlarından biri de token satışlarına katılımdır. OKX Jumpstart platformunda yeni bir proje token satışı yapılacağı zaman, kullanıcılar akıllı kontrat aracılığıyla OKB’lerini kilitleyerek satışa katılabilir. Satış tamamlandığında akıllı kontrat, dağıtılan yeni tokenleri OKB tutarına oranla katılımcılara transfer eder.
• DeFi, Web3 ve NFT Entegrasyonları: OKB, sadece OKX’in kendi uygulamalarında değil, aynı zamanda farklı blockchailerdeki merkeziyetsiz uygulamalarda da yer buluyor. Örneğin OKB, bazı DeFi borsalarında (DEX’lerde) likidite havuzlarına eklenebilmekte veya yield farming için kullanılabilmekte. OKX’in Web3 cüzdanı, OKB’yi çoklu blockchain desteği ile kullanıcıların merkeziyetsiz uygulamalarda harcayabileceği bir varlık haline getirdi. NFT pazar yerlerinde de OKB ile alım-satım yapılabildiği örnekler mevcut. Bu sayede OKB, teknik olarak geniş bir ekosisteme entegre olabilen bir token olma özelliği kazandı.
• Özetle: OKB, Ethereum kökenli bir token olup OKX’in kendi blockchainlerinde de çalışabilecek şekilde evrildi. Sınırlı ve yakıma tabi arzı, akıllı kontratlarla uyumluluğu ve geniş kullanım alanları sayesinde, teknik altyapısı güçlü bir kripto para olarak konumlanmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Aşağıda, OKX’in OKB’si hakkında aklınıza takılabilecek her türlü soru ve cevabını bulabilirsiniz:

• OKB coin ne zaman ortaya çıktı?: OKB coin ilk olarak 2018 yılında ortaya çıktı. OKX (o zamanki adıyla OKEx) borsası, platformunun yerel token’ı olarak OKB’yi 2018’in ilk çeyreğinde kullanıma sundu. O tarihten beri OKB piyasada işlem görmekte ve değeri yıllar içinde borsanın büyümesine paralel olarak artmıştır.
• OKB token’ı kim çıkardı?: OKB token, OKX kripto para borsası tarafından çıkarıldı. Projenin arkasında OKX’in kurucusu Star Xu ve OKX ekibi bulunmaktadır. Yani OKB’yi bireysel bir kişi değil, büyük bir kripto para borsası olan OKX kolektif olarak geliştirmiştir.
• OKB nasıl çalışır, hangi blockchainde bulunur?: OKB, başlangıçta Ethereum blockchaininde ERC-20 standardında çalışan bir token’dı. Zamanla OKX, kendi blockchaini olan OKXChain (OKC) ağını geliştirdi ve OKB bu ağda da kullanılabilir hale geldi. Günümüzde OKB, Ethereum dışında OKX’in yeni nesil X Layer gibi çözümlerine de entegre edilmekte ve farklı zincirler arası köprüler aracılığıyla transfer edilebilmekte.
• OKB’nin toplam arzı ne kadar?: OKB’nin başlangıçta belirlenen toplam arzı 300 milyon adetti. Ancak düzenli token yakımlarıyla bu arz zaman içinde azaldı. 2025 yılında yapılan büyük bir yakım sonrasında OKB’nin maksimum arzı 21 milyon token olacak şekilde sabitlendi. Yani güncel toplam arz 21 milyon civarındadır ve yeni OKB basılması planlanmamakta.
• OKB ne işe yarar, neden değerlidir?: OKB, OKX borsasında işlem ücreti indirimleri sağlamak, yeni token satışlarına (Launchpad) katılım imkânı vermek, staking ile pasif gelir kazandırmak gibi kullanım alanlarına sahiptir. Ayrıca düzenli yakım mekanizması ile arzı azaltıldığı için deflasyonist bir yapıya sahiptir, bu da tokenı daha kıt ve potansiyel olarak daha değerli hale getirir. Özetle OKB, hem sağladığı somut avantajlar hem de sınırlı arz modeli sayesinde yatırımcılar gözünde değer kazanmaktadır.
• OKB yakım mekanizması nasıl çalışıyor?: OKB’nin yakım mekanizması, OKX borsasının gelir paylaşımına dayanır. OKX, her çeyrek elde ettiği işlem ücreti gelirinin %30’luk kısmıyla piyasadan OKB satın alır ve bu tokenları yakarak dolaşımdan çıkarır. Yani yakım; OKB’lerin özel bir cüzdana gönderilip erişilemez hale getirilmesi sürecidir. Bu mekanizma, zamanla toplam arzı düşürerek mevcut tokenların değerini desteklemeyi amaçlar. Nitekim bugüne kadar milyonlarca OKB yakılmış ve arz önemli ölçüde azaltılmıştır.

OKB ve diğer popüler borsa token’ları hakkında daha fazla içerik için JR Kripto Rehber serisini takip edin.