Web3 dünyasında kimlik, güvenlik ve kullanıcı deneyimi denince akla gelen en önemli projelerden biri hiç şüphesiz Ethereum Name Service (ENS). Kripto cüzdan adreslerini insan dostu alan adlarına dönüştüren ENS, “vitalik.eth” gibi isimlerle sadece işlem kolaylığı sağlamakla kalmıyor; aynı zamanda kişisel dijital kimliğinizi oluşturmanıza da imkân tanıyor. ENS, kripto para göndermeyi basitleştiriyor, hata payını azaltıyor ve merkeziyetsiz internetin temel yapı taşlarından biri olmayı hedefliyor. Peki ENS tam olarak nedir, nasıl çalışır, nasıl alınır ve neden bu kadar önemli hale geldi? Bu rehberde Ethereum Name Service’in geçmişinden güncel gelişmelerine, teknik altyapısından kullanım alanlarına kadar her detayı ele alacağız.
ENS’in Tanımı ve Ortaya Çıkışı
Ethereum Name Service (ENS), kripto adreslerini insan tarafından okunabilir isimlere dönüştürerek Ethereum için bir alan adı hizmeti sunan merkeziyetsiz bir sistemdir. Nasıl ki geleneksel internette Domain Name System (DNS) IP adreslerini web site isimlerine eşler, ENS de uzun ve karmaşık Ethereum cüzdan adreslerini “vitalik.eth” gibi kısa ve akılda kalıcı isimlerle eşler. Bu sayede kullanıcılar 42 haneli karmaşık adresler yerine kolay hatırlanabilir ENS isimlerini kullanarak varlık transferi yapabilir; olası yazım hataları ve bunun doğurabileceği kayıplar önemli ölçüde azalır. Özellikle blockchain işlemlerinin geri alınamaz doğası düşünüldüğünde, bu tür bir kolaylık hem güvenliği artırıyor hem de deneyimi epey iyileştiriyor.
ENS’in çıkış noktası, Ethereum’un ilk yıllarında yaşanan kullanıcı deneyimi sorunlarına dayanıyor. 2016 yılında Ethereum geliştiricisi Nick Johnson bu ihtiyacı fark edip fikri ortaya attı. Geliştirme süreci Ethereum Vakfı çatısı altında başladı. Johnson ve ekibi, daha önce Namecoin gibi projelerde denenen ad çözümleme sistemlerinden esinlenerek, Ethereum’a özel, daha etkili bir çözüm geliştirmeyi amaçladı. ENS, sıfırdan bir blockchain kurmak yerine Ethereum’un üzerine inşa edildi; sistem tamamen akıllı kontratlarla çalışacak şekilde tasarlandı. Sürece Ethereum Vakfı’ndan Alex Van de Sande gibi tanınmış isimler de katkı sundu.
ENS, 4 Mayıs 2017’de Ethereum ana ağında resmen kullanıma açıldı. Başlangıçta sadece “.eth” uzantılı alan adları destekleniyordu ve sistem, yedi harften uzun isimlerin açık artırmayla kaydedilmesiyle çalışıyordu. O dönemde kullanılan yöntem Vickrey tipi açık artırmaydı; yani kullanıcılar istedikleri .eth ismi için gizli teklif veriyor, teklifler açıldığında en yüksek teklifi yapan kişi ismi alıyordu ama yalnızca ikinci en yüksek tutarı ödüyordu. Kazanan kişi ismi elinde tuttuğu sürece, bu ücret akıllı kontratta kilitli kalıyordu.
Bu süreçte bazı alan adları ciddi değerlerle el değiştirdi. Mesela “exchange.eth” yaklaşık 6.660 ETH’ye, yani o günün fiyatıyla 600 bin dolar civarına satıldı. Bu ve benzeri satışlar, kripto topluluğunda büyük yankı uyandırdı ve “dijital alan adı” fikrine olan ilgiyi hızla artırdı.
Lansmanın hemen ardından, ENS projesi Ethereum Vakfı’ndan aldığı 1 milyon dolarlık hibenin desteğiyle hızla büyümeye devam etti. 2018’e gelindiğinde Nick Johnson, bu kaynakla Singapur merkezli kar amacı gütmeyen bir şirket kurdu: True Names Ltd. (bugünkü adıyla ENS Labs). Böylece proje Ethereum Vakfı’ndan bağımsız bir yapıya kavuşmuş oldu.
Projenin başlıca hedefi, merkeziyetsiz yapısını korurken mümkün olduğunca çok kullanıcıya ulaşmaktı. Aynı zamanda klasik DNS sistemleriyle uyumlu bir yapı da hedefleniyordu. Bu nedenle ekip, .eth uzantısı ile sınırlı kalmadı; .xyz, .luxe gibi farklı uzantıların da ENS altyapısıyla kullanılabilmesi için entegrasyon çalışmalarına başladı. Zamanla halihazırda kullanılan bazı DNS alan adları da ENS aracılığıyla çözümlenebilir hale geldi.
ENS’in Tarihçesi: Önemli Dönüm Noktaları
ENS projesi, birkaç yıl içinde teknolojik geliştirmeler ve topluluk adımlarının ardı ardına gelmesiyle bugün sahip olduğu konuma ulaştı. Gelin, ENS’in ilk çıktığı günden bugüne kadar geçen sürede hangi önemli kilometre taşlarından geçtiğine birlikte bakalım.
- 2017: Başlangıç ve ilk kayıtlar - ENS, Mayıs 2017’de Ethereum ana ağında yayına alındı. İlk etapta sadece yedi ve daha fazla karakterden oluşan .eth uzantılı isimler destekleniyordu ve bu isimler Vickrey tipi açık artırma sistemiyle dağıtılıyordu. Lansmandan hemen sonra yüz binlerce Ethereum adresi ENS isimleriyle eşleşmeye başladı. Aslında lansman Mart 2017’de planlanmıştı ama tespit edilen teknik bir açık nedeniyle kısa süreliğine ertelendi; gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra sistem Mayıs ayında sorunsuz şekilde aktif hale getirildi. Bu süreçte Ethereum Vakfı, hem teknik hem maddi açıdan projeye destek vererek ENS’in sağlam temeller üzerinde büyümesine katkı sağladı.
- 2018: Projenin kurumsallaşması - 2018 ENS için bir dönüm yılı oldu. Ethereum Vakfı, projenin gelişimini desteklemek amacıyla Nick Johnson’a 1 milyon dolarlık bir hibe sağladı. Johnson da bu kaynakla Singapur merkezli, kâr amacı gütmeyen bir yapı olan True Names Ltd.’yi kurdu. Böylece ENS, Ethereum Vakfı’ndan bağımsız olarak kendi yolunu çizmeye başladı. Aynı yıl içinde .luxe ve .kred gibi DNS tabanlı alan adı uzantılarının ENS sistemine entegre edilmesiyle birlikte, geleneksel alan adı sahipleri de isimlerini ENS üzerinde kullanabilir hale geldi.
- 2019: Kalıcı kayıt sistemi ve yeni özellikler - Mayıs 2019’da ENS, önemli bir değişiklik yaparak kalıcı kayıt sistemine geçti. Artık açık artırmalar yerine yıllık ücret ödenerek yenilenebilen bir model benimsendi. Bu sistemle birlikte, .eth uzantılı isimler ERC-721 standardında NFT’ler olarak temsil edilmeye başlandı. Kullanıcılar isimlerini doğrudan cüzdanlarında NFT olarak tutabilir hale geldi. Aynı yıl 3 ila 6 harfli kısa ENS isimleri ilk kez piyasaya çıktı ve OpenSea üzerinden iki ay süren bir açık artırmayla dağıtıldı. Ekim ayında gelen yeni bir özellikle birlikte, tek bir ENS ismine birden fazla blockchain adresi (örneğin BTC, LTC) ve metin formatında bilgiler (e-posta adresi, Twitter kullanıcı adı gibi) eklenebilir hale geldi. Böylece ENS, sadece Ethereum adresleri için değil; çoklu zincir desteği ve kişisel bilgilerle donatılmış bir merkeziyetsiz kimlik platformuna dönüştü.
- 2020: Ekosistem entegrasyonları - 2020’de ENS, merkeziyetsiz web vizyonuna uygun önemli adımlar attı. Ocak ayında, ENS üzerinde IPFS ve Swarm içerik hash kayıtları aktif hale geldi. Böylece kullanıcılar, sahip oldukları ENS isimlerini sadece cüzdan adresine bağlamakla kalmayıp, merkeziyetsiz web sitelerini barındırmak için de kullanabilir hale geldi. Bu gelişmeyle birlikte ENS, Web3 dünyasının temel yapı taşlarından biri olma yolunda hızla ilerlemeye başladı. Aynı yıl içinde tarayıcı ve cüzdan entegrasyonlarında da gözle görülür bir artış yaşandı. Brave ve Opera gibi tarayıcılar, doğrudan .eth uzantılı siteleri açabilir hale geldi. Cüzdan tarafında da ENS desteği yaygınlaştı. Ayrıca Chainlink, bu dönemde ENS’e finansman desteği sağlayarak projeye güven tazeleyen aktörlerden biri oldu. Tüm bu gelişmelerin etkisiyle ENS üzerindeki kayıtlı isim sayısı istikrarlı şekilde arttı.
- 2021: DAO ve ENS token lansmanı - ENS için en kritik dönüm noktalarından biri 2021 oldu. Kasım ayında ENS topluluğu, projenin yönünü tamamen merkeziyetsiz bir yapıya bırakma kararı aldı. Bu kararla birlikte ENS DAO kuruldu ve yönetişimi sağlamak için ENS token piyasaya sürüldü. ENS token’lar, 8 Kasım 2021’de geriye dönük olarak dağıtıldı. Yani daha önce .eth alan adı kaydeden ve kullanan herkes, kullanım süresi ve katılımına göre belirli miktarda ENS token alma hakkı kazandı. Toplam 100 milyon ENS arzının %25’i alan adı sahiplerine, %25’i proje katkıcılarına (geliştiriciler, topluluk üyeleri vs.) ayrıldı. Geriye kalan %50’lik kısım ise ENS DAO hazinesine aktarıldı. Airdrop süreci, oldukça ses getirdi. İlk hafta boyunca dağıtımı talep eden kullanıcılar, ortalama 5-6 bin dolar değerinde ENS token aldı. Hatta bazı kullanıcıların airdrop kazancı on binlerce doları buldu. ENS’in token fiyatı ilk günlerde 40 ila 85 dolar arasında değişti ve bu, projenin milyar dolarlık değerlemelere ulaşmasını sağladı.Token dağıtımı sırasında kullanıcılardan yönetişim sözleşmesini onaylamaları istenmesi gibi yenilikçi bir süreç yürütüldü. Tüm bu detaylar sayesinde ENS airdrop’u, kripto dünyasında “en başarılı airdrop’lardan biri” olarak anılmaya başladı. Kasım 2021 itibarıyla ENS, tamamen topluluğun kontrolünde çalışan bir protokol haline geldi.
- 2022: Patlama yapan büyüme - Kripto piyasası 2022’de inişli çıkışlı bir dönemden geçse de ENS için tablo çok daha parlaktı. Özellikle yaz aylarında ENS alan adlarına olan talep ciddi şekilde yükseldi. Sadece Eylül ayında 430 binden fazla yeni .eth ismi kaydedildi ve bu, şimdiye kadar tek bir ayda görülen en yüksek rakam oldu. Yıl sonunda toplam ENS kayıt sayısı 2,8 milyonu geçti. Bu da 2017’den bu yana yapılan tüm kayıtların %80’inin sadece 2022’de gerçekleştiğini gösteriyor. Kısacası ENS için tam anlamıyla rekor yılıydı. Bu dönemde “000.eth” gibi kısa ve nadir isimler yüksek bedellere satıldı. Örneğin 000.eth, 300 ETH’ye yani o dönemki değeriyle milyonlarca dolara alıcı buldu. Bu tür satışlar, üç haneli ENS isimlerine olan ilgiyi daha da artırdı ve yatırım amaçlı alan adı ticareti yapan yeni bir kullanıcı kitlesi ortaya çıktı. ENS DAO için de 2022 oldukça verimli geçti. Sadece Eylül ayında, kayıt yenileme ücretlerinden 4,3 milyon dolar gelir elde edildi.
- 2023: Teknolojik iyileştirmeler ve ölçeklenme - 2023, ENS için önemli teknolojik güncellemelerin yılı oldu. En dikkat çeken yenilik, Name Wrapper özelliğiyle alt alan adlarının (subdomain) bağımsız NFT’ler haline getirilebilmesi oldu. Örneğin bir şirket, marka.eth altına urun.marka.eth gibi alt isimler tanımlayıp bunları dağıtabiliyor. Bir diğer büyük gelişme, ENS’in Layer-2 ağlarla entegrasyonu oldu. Temmuz ayında duyurulan CCIP-Read çözümü sayesinde Coinbase’in Base ağı gibi platformlarda ENS alt alan adları kullanılabilir hale geldi. Lansmanın ilk ayında 750 binden fazla *.base.eth kaydı yapılması da bu entegrasyonun başarısını gösterdi. Yıl sonunda ENS toplamda 3,5 milyon kayıtlı isme ve 800 bini aşkın kullanıcıya ulaşarak yaygınlığını iyice artırdı.
- 2024: 2024’te ENS, teknik olmasının yanı sıra kurumsal olarak da yeni bir döneme girdi. Projenin sürdürülebilirliği için Cayman Adaları merkezli ENS Vakfı kuruldu. Vakıf yasal işleri yürütürken, ENS Labs teknik geliştirmelere odaklanmaya devam etti.
- 2025: Yıl içinde teknolojik entegrasyonlara, Web3 kimlik çözümlerine ve L2 (Layer-2) desteklerine dair adımlar hız kazandı. Ekim ayı itibariyle ENS coin fiyatı yaklaşık 15 dolar seviyelerinde.
ENS Neden Önemli?
ENS’in bu denli kısa sürede popülerlik kazanması ve Web3 ekosisteminin temel taşlarından biri haline gelmesi tesadüf değil. Peki ENS’i farklı kılan ve önemli hale getiren unsurlar neler? Aşağıda, ENS’in öne çıkan avantaj ve özelliklerini başlıklar halinde ele alıyoruz.
İnsan dostu adresler ve işlem kolaylığı
Kripto para gönderirken o uzun ve karmaşık adresleri girmek çoğu zaman tam bir stres kaynağı olur. Küçücük bir yazım hatası bile tüm fonun kaybolmasına yol açabilir. Ethereum Name Service (ENS) tam da bu noktada devreye giriyor. ENS, karışık hexadecimal adresleri insanın kolayca okuyabileceği bir formata çeviriyor.Örneğin 0xb8c2...a267d5 gibi karmaşık bir adres yerine foundation.eth yazmak yeterli oluyor. Bu sayede hem adresler akılda kalıcı hale geliyor hem de yanlış yazım riskleri ortadan kalkıyor. Artık biri size ETH göndermek istediğinde, cüzdan adresinizi kopyalayıp yapıştırmak zorunda kalmıyor; sadece ENS isminizi, örneğin “ahmet.eth” yazıyor. Sistem otomatik olarak bu ismin temsil ettiği doğru adrese yönlendiriyor.
Bu özellikle mobil kullanıcılar için büyük kolaylık. Çünkü kopyala-yapıştır hataları ya da karakter karışıklıkları tarihe karışıyor.
Web3 kimliği ve tek bir dijital kimlik
ENS, yalnızca adresleri sadeleştiren bir sistem değil. Zira merkeziyetsiz bir dijital kimlik altyapısı olarak da karşımızda. Sahip olduğunuz bir ENS ismi, sizin tüm dijital kimliğinizin merkezinde yer alabiliyor.Örneğin alice.eth adını düşünün. Bu isim sadece bir cüzdan adresi değil; aynı zamanda sahibinin e-posta adresini, X kullanıcı adını, web sitesi bağlantısını ya da diğer sosyal medya profillerini de içerebiliyor. Tüm bu bilgiler, ENS üzerindeki metin kayıtlarına (text records) ekleniyor. Böylece alice.eth, bir anlamda Web3 dünyasındaki “kullanıcı adı” haline geliyor.
Günümüzde birçok site, “Ethereum ile Giriş Yap” (Sign-In with Ethereum) özelliğini destekliyor. Bu sayede kullanıcılar, şifre veya e-posta girmek yerine ENS adlarıyla giriş yapabiliyor. Bu, gelecekte ENS adlarının Web3 evreninde evrensel bir kullanıcı kimliği haline gelmesinin önünü açıyor.
Merkeziyetsizlik ve sansüre dayanıklılık
ENS’i bu kadar özel yapan bir diğer yönü de tamamen merkeziyetsiz bir altyapı üzerine kurulmuş olması. Geleneksel DNS sisteminde alan adlarını ICANN gibi otoriteler veya özel kayıt şirketleri yönetirken, ENS isimleri doğrudan Ethereum blockchain’inde yer alan akıllı kontratlar üzerinden tutuluyor. Bu sayede sahip olduğunuz bir .eth alan adı tamamen sizin kontrolünüzde oluyor. Hiçbir kurum ya da şirket, o ismi sizden alamaz, kapatamaz ya da üzerinde değişiklik yapamaz.
Bu özellik, özellikle sansür riskinin yüksek olduğu ortamlarda büyük önem taşıyor. Çünkü ENS sayesinde IPFS üzerinde barındırılan bir web sitesi .eth uzantısıyla ilişkilendirildiğinde, bu site klasik internet engellemelerine karşı çok daha dirençli hale geliyor. Kullanıcılar Brave gibi tarayıcılarda doğrudan örnek.eth yazarak bu sitelere ulaşabiliyor. Diğer tarayıcılarda da örnek.eth.limo gibi gateway’ler üzerinden içerik görüntülenebiliyor.
Geniş ekosistem desteği
ENS’in bu kadar güçlü bir konuma gelmesinin bir diğer nedeni de, neredeyse tüm kripto ekosistemiyle uyumlu çalışabilmesi. Bugün birçok cüzdan, borsa ve dApp, ENS desteğini sistemine entegre etmiş durumda. Örneğin Metamask, Coinbase Wallet veya Trust Wallet gibi cüzdanlarda adres yerine ENS ismini yazarak doğrudan transfer yapmak mümkün. Etherscan gibi blok gezginleri ENS adlarını otomatik olarak gösteriyor, OpenSea’de ise ENS alan adları NFT koleksiyonları arasında yer alıyor.ENS, sadece Ethereum adreslerini değil, farklı blockchain adreslerini de destekliyor. Örneğin ahmet.eth ismine Bitcoin, Dogecoin veya Litecoin adresleri eklenebiliyor. Bu sayede bir kullanıcı, uyumlu bir cüzdan üzerinden sadece ahmet.eth yazarak Ahmet’in Bitcoin adresine BTC gönderebiliyor.
Geniş entegrasyon ağı sayesinde kullanıcılar tek bir isimle farklı platformlarda tanınabiliyor ve işlem yapabiliyor.
Topluluk yönetimi
ENS’in bu kadar önemli hale gelmesinin temel sebeplerinden biri, tamamen topluluk tarafından yönetilen bir yapıya sahip olması. Proje, 2021 Kasım’ında ENS token’ın piyasaya sürülmesiyle birlikte ENS DAO’yu (merkeziyetsiz otonom organizasyon) devreye aldı. O günden beri protokolün kaderini belirleyen kararlar (kayıt ücretleri, güncellemeler, hazine kullanımı gibi konular) artık topluluk tarafından alınıyor. ENS token bu sistemin kalbinde yer alıyor. Her token, sahibine oy hakkı tanıyor; yani ne kadar token’a sahipsen,z, o kadar söz hakkınız var. Örneğin DAO, kayıt ücretlerinde bir değişiklik yapmadan önce bunu oylamaya açıyor ve çoğunluk kararı nihai kararı belirliyor. Bu demokratik yapı sayesinde ENS, herhangi bir şirketin ya da yatırımcının kontrolüne girmeden, tamamen kullanıcıların ortak iradesiyle yönetiliyor.
ENS’in ekonomik modeli de aynı anlayışla tasarlandı. Bir kullanıcı yeni bir ENS ismi aldığında ya da mevcut kaydını yenilediğinde ödediği ücret doğrudan Ethereum ağındaki akıllı kontratlara gidiyor. Bu gelirler otomatik olarak ENS DAO hazinesine aktarılıyor. Yani kayıt sayısı arttıkça DAO’nun hazinesi de büyüyor. Proje ilk kurulduğunda hazineye toplam arzın %50’si (50 milyon ENS) aktarılmıştı. Bu fon, kullanıcıların ödemeleriyle birleşince güçlü ve sürdürülebilir bir finansal yapı ortaya çıktı.
ENS DAO, topladığı bu fonları yalnızca ENS’in geliştirilmesi için değil, Ethereum ekosistemine katkı sağlayan açık kaynak projelere destek amacıyla da kullanıyor. Böylece sistem kendi kendini finanse eden, topluluğun yararını gözeten bir ekonomi oluşturdu.
ENS Kurucusu ve Proje Ekibi
Ethereum Name Service (ENS), Ethereum ekosisteminin deneyimli geliştiricileri tarafından oluşturuldu ve güçlü bir topluluk desteğiyle büyüdü. Projenin kurucusu, daha önce Google’da yazılım mühendisi olarak çalışmış olan Nick Johnson (nick.eth). Johnson, Ethereum Vakfı’nda görev yaptığı dönemde ENS fikrini geliştirdi ve projenin teknik liderliğini üstlendi. Ekibin diğer kilit ismi ise arayüz geliştiricisi Alex Van de Sande (avsa.eth). Bu ikili, 2017’deki lansmanı hazırlayan çekirdek ekibi yönetti.
2018’de Johnson, Ethereum Vakfı’ndan aldığı hibe ile True Names Ltd. (bugünkü adıyla ENS Labs Ltd.) adlı kar amacı gütmeyen bir organizasyon kurdu. Singapur merkezli bu ekip, ENS’in çekirdek yazılımını geliştirmeye ve güncellemeye devam ediyor. Ekipte akıllı kontrat mühendisi Jeff Lau ve uzun süre topluluk iletişimini yöneten Brantly Millegan gibi isimler öne çıktı.
ENS, dikkat çekici biçimde hiçbir risk sermayesi yatırımı almadan büyüdü. Başlangıç finansmanı yalnızca Ethereum Vakfı ve 2020’deki Chainlink hibesiyle sağlandı. Token dağıtımında da kuruculara veya yatırımcılara özel pay verilmedi; tüm tokenlar doğrudan kullanıcılar ve katkıcılara dağıtıldı. Bu şeffaf yapı sayesinde ENS, “tamamen halka ait” bir proje olarak görülüyor.
Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin başta olmak üzere birçok isim ENS’e uzun süredir destek veriyor. Hatta Coinbase gibi merkezi şirketler bile ENS DAO’da oy hakkına sahip. DAO tarafında ise ekosistem, teknoloji ve kamu malları gibi farklı çalışma grupları düzenli olarak toplanıyor; topluluk gelirleri hem ENS’in geliştirilmesine hem de Ethereum ekosistemindeki açık kaynak projelere aktarılıyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Aşağıda, Ethereum Name Service (ENS) hakkında sıkça sorulan bazı sorular ve cevaplarını bulabilirsiniz:
- Ethereum Name Service (ENS) nedir, ne işe yarar?: ENS, Ethereum üzerinde çalışan bir sistemdir ve uzun kripto adreslerini okunabilir isimlere dönüştürür. Örneğin, 0x... yerine “kullaniciadi.eth” kullanabilirsiniz. Böylece işlemler daha kolay ve güvenli hale gelir. ENS token ise yönetişim aracı olarak kullanılır ve sahiplerine DAO içinde oy hakkı verir.
- ENS hangi ağlarda çalışıyor?: ENS temelde Ethereum ana ağı üzerinde çalışır, ancak Base gibi bazı Layer-2 ağları da ENS desteği sunar. Ayrıca .xyz ve .luxe gibi klasik DNS alan adları da ENS’e bağlanabilir. Yani ENS, Ethereum merkezli olsa da çok zincirli kullanım sunar.
- ENS’i kim kurdu?: ENS, 2017’de Ethereum Vakfı bünyesinde Nick Johnson ve Alex Van de Sande tarafından geliştirildi. 2018’den sonra Johnson’ın kurduğu True Names Ltd. (ENS Labs) çatısı altında bağımsız hale geldi. Bugün yönetim, topluluk temelli ENS DAO tarafından yürütülüyor.
- ENS coin/token ne zaman çıktı, fiyatı nasıl seyretti?: ENS token Kasım 2021’de piyasaya çıktı ve ilk günlerde 40–85 dolar aralığında işlem gördü. Sonrasında piyasa koşullarına göre 10 doların altına inse de, 2023 sonrası 15–20 dolar bandında denge buldu. Tüm zamanlar zirvesi Kasım 2021’deki 85 dolar seviyesi oldu.
- ENS token ne işe yarıyor?: ENS token, DAO yönetişiminde oy hakkı sağlar. Token sahipleri kayıt ücretleri, güncellemeler gibi konularda oy kullanabilir veya vekâlet verebilir. ENS token ticareti yapılabilir, ancak isim kaydı ve yenileme ücretleri hâlâ ETH ile ödenir.
- Airdrop yapıldı mı, yenisi gelir mi?: Evet, Kasım 2021’de .eth sahiplerine büyük bir airdrop yapıldı ve toplam arzın %50’si dağıtıldı. Bu bir defalık bir ödüllendirme süreciydi. ENS ekibi yeni bir airdrop planının olmadığını açıkça belirtti.
- ENS güvenilir mi, yatırım yapılır mı?: ENS, 2017’den beri çalışan güvenli bir akıllı kontrat altyapısına sahip. Ethereum’un en çok kullanılan protokollerinden biri olduğu için güvenilir kabul edilir. Ancak ENS token fiyatı volatil olduğundan, yatırım kararı kişisel risk toleransına göre verilmelidir.
- ENS’de başka hangi özellikler var?: ENS, ters kayıt (reverse record), alt alan adı (subdomain) ve içerik hash gibi birçok özellikle gelir. Kullanıcılar isimlerine web sitesi, avatar veya sosyal hesap ekleyebilir. 2023’te gelen Name Wrapper güncellemesiyle alt alan adlarını NFT olarak devretmek de mümkün hale geldi.
İnternet kimliğiniz artık bir .eth uzağınızda. ENS ve Web3 domain dünyasındaki gelişmeleri takip etmek için JR Kripto Rehber içeriklerini keşfedin.