Decentraland, Ethereum blockchaini üzerinde çalışan, kullanıcıların dijital araziler alıp içerik üreterek etkileşime girdiği ve bundan gelir elde edebildiği ilk merkeziyetsiz 3D sanal gerçeklik (metaverse) platformlarından biridir. Bu platformun para birimi MANA adındaki ERC-20 token’ıdır ve kullanıcılar platform içindeki arazi alım-satımı, avatarlar için kıyafet ve aksesuar alışverişi gibi tüm işlemleri MANA ile gerçekleştirir. Decentraland’deki araziler LAND adı verilen NFT’lerle temsil edilir ve tamamen kullanıcıların mülkiyetindedir; yani oyunda sahip olduğunuz her şey blockchain üzerinde size ait olarak kayıtlıdır ve kimsenin iznine gerek olmadan alınıp satılabilir.
Decentraland hem eğlence hem de yaratıcılık odaklı bir sanal dünyadır. 2020’de halka açılan bu platform, kullanıcıların tarayıcıları üzerinden bağlanarak kendi avatarlarını oluşturmasına, etkinliklere katılmasına ve toplulukla sosyalleşmesine imkân tanır. Platform, kullanıcılarına dijital varlıkları üzerinde tam kontrol sunarak Web3 çağına uygun bir metaverse deneyimi vaat eder. Gelin, Decentraland’in ne olduğuna, nasıl ortaya çıktığına, neden önemli olduğuna ve içerisinde neler yapabileceğinize dair kapsamlı bir bakış atalım.
Decentraland’ın Tanımı ve Ortaya Çıkışı
Decentraland, merkeziyetsiz bir sanal dünya olarak tanımlanır. Ethereum blockchaini üzerinde çalışır ve dünyanın dört bir yanından kullanıcıların bir araya gelerek içerik oluşturabildiği, oyunlar oynayabildiği ve dijital varlık ticareti yapabildiği bir platformdur. Platformun yerel para birimi MANA token’ı, Decentraland ekonomisinin belkemiğidir; arazi parselleri (LAND), giyilebilir eşyalar, takma adlar gibi dijital varlıkların alım satımında ve hizmetler için ödeme yaparken kullanılır. MANA aynı zamanda yönetişim token’ı olarak görev yaparak topluluğun platformla ilgili kararlarda oy kullanmasını sağlar.
Decentraland projesi 2015 yılında geliştirilme aşamasına girdi ve ilk teknik dokümanı (whitepaper) Esteban Ordano, Ariel Meilich ile birlikte Yemel Jardi ve Manuel Araoz tarafından kaleme alındı. Projenin temel motivasyonu, geleneksel merkezi oyun platformlarındaki kısıtlamalara alternatif olarak kullanıcıların tamamen sahipliğinde ve kontrolünde bir dijital dünya yaratmaktı. Ordano ve Meilich, sanal dünyalarda mülkiyet kavramını blockchain ile çözerek kullanıcıların içerik ve varlıkları üzerinde gerçek hakka sahip olmasını hedeflediler. Böylece, Second Life gibi sanal evrenlerin cazibesini merkeziyetsizlik ile birleştiren bir platform doğdu. Decentraland, başlangıçta 2D piksel dünyası olarak prototip edildi, ancak vizyonu her zaman kullanıcıların arsalarını diledikleri gibi şekillendirebildiği, merkezi otorite olmaksızın işleyen bir metaverse kurmaktı.
2017 yılında Decentraland, proje geliştirmesini hızlandırmak ve geniş kitlelere ulaşmak için bir ilk coin arzı (ICO) gerçekleştirdi ve bu satışta yaklaşık 26 milyon dolar fon toplamayı başardı. Aynı yıl içinde platformun erken betası duyuruldu ve ilk dijital arazi satışları gerçekleştirildi. Bu ortaya çıkış sürecindeki en büyük motivasyon, kullanıcıların dijital dünyada mülkiyet duygusunu yaşayabilmesi ve içeriklerden ekonomik olarak da fayda sağlayabilmesiydi.
Decentraland’ın Tarihçesi: Önemli Dönüm Noktaları
Decentraland, fikir aşamasından günümüze uzanan süreçte birçok önemli kilometre taşına ulaştı. İşte platformun tarihçesindeki bazı önemli dönüm noktaları:
- 2015 - Projenin başlangıcı: Ariel Meilich ve Esteban Ordano liderliğinde Decentraland’ın geliştirmesi başladı. Bu yıl, blockchain tabanlı bir sanal dünya fikri filizlendi ve proje ekip tarafından konsept olarak hayata geçirildi. İlk prototipte kullanıcılar blockchaine kaydedilmiş basit piksel araziler üzerinde hak sahibiydi, bu da merkeziyetsiz mülkiyet kavramının temelini attı.
- 2017 - ICO ve erken sürüm: Decentraland ekibi Ağustos 2017’de MANA token için ICO düzenleyerek $26 milyon yatırım topladı. Aynı dönemde “Terraform Event” adıyla bilinen ilk arazi müzayedesi yapıldı ve Genesis City adı verilen ilk harita üzerinde 90.601 parsel LAND satışa sunuldu. Bu açık artırma sırasında kullanıcılar yaklaşık 161 milyon MANA harcayarak dijital arsalar edindi ve harcanan tüm MANA’lar platformun deflasyonist yapısı gereği yakıldı. 2017’nin sonlarına doğru Decentraland’in beta sürümü devreye alındı ve ilk kullanıcılar sanal dünyayı test etmeye başladılar.
- Şubat 2020 - Halka açılış: Birkaç yıl süren geliştirme ve toplulukla etkileşimden sonra Decentraland, Şubat 2020’de tüm kullanıcıların erişimine açıldı. Artık herhangi bir kişi Ethereum uyumlu bir cüzdan ile platforma giriş yaparak avatarını oluşturabiliyor ve dünyayı keşfedebiliyordu. Bu halka açık lansman ile birlikte Decentraland Vakfı tarafından idare edilen platform yönetimi kademeli olarak topluluğa devredilmeye başlandı. 2020 yılında Decentraland DAO (Merkeziyetsiz Otonom Organizasyon) kuruldu ve akıllı sözleşmeler aracılığıyla platformla ilgili kritik kararların MANA ve LAND sahiplerince oylanabileceği bir yönetişim sistemi tesis edildi. DAO’nun kurulumu sırasında 333 milyon MANA yakılarak (dolaşımdan çıkarılarak) DAO hazinesi oluşturuldu.
- 2021 - Metaverse patlaması ve büyük ortaklıklar: 2021 yılı, hem NFT’lerin popülaritesinin hem de metaverse kavramının ana akıma taşınmasının etkisiyle Decentraland için dönüm noktası oldu. Facebook’un ismini Meta olarak değiştirmesiyle sanal dünyalara ilgi artarken Decentraland, kullanıcı sayısı ve piyasa değerinde büyük sıçramalar gördü. Nisan 2021’de platformdaki arazi fiyatları 6 bin ile 100 bin ABD doları arasında değişen seviyelere ulaştı; MANA token’ının değeri de bu dönemde Facebook’un hamlesi gibi gelişmeler sonrası $5.79 seviyelerine kadar yükseldi. Kasım 2021’de ise Metaverse Group adlı bir sanal emlak şirketi, Decentraland’de tek bir arazi parselini rekor fiyatla 2.43 milyon dolara satın alarak sanal emlak piyasasının potansiyelini gözler önüne serdi. Aynı yıl dünyanın en eski müzayede evi Sotheby’s, Decentraland’in Voltaire Sanat Bölgesi’nde dijital bir galeri açarak ilk metaverse müzayede evini kurdu. Bu dönemde Samsung, Adidas, Atari, PricewaterhouseCoopers, Miller Lite gibi büyük markalar Decentraland’de yer almaya, etkinlikler düzenleyip sanal mülk satın almaya başladılar. Yine 2021 sonunda Decentraland’de ilk büyük çaplı müzik konserleri ve festivaller gerçekleştirildi; ünlü DJ Deadmau5 ve şarkıcı Grimes gibi isimler platform içinde sanal konserler vererek binlerce avatarı bir araya getirdi.
- Mart 2022 - Metaverse Fashion Week: 2022’nin ilk aylarında Decentraland, büyük etkinliklere ev sahipliği yapmaya devam etti. Mart 2022’de dünyanın ilk “Metaverse Moda Haftası” Decentraland üzerinde düzenlendi. Dolce & Gabbana, Tommy Hilfiger, Estée Lauder gibi moda devleri sanal defileler ve etkinliklerle platformda boy gösterdi. Bu etkinlik, sanal dünyanın sadece oyun ve sanat değil, ticaret ve pazarlama alanlarında da kullanılabileceğini gösterdi. 2022 yılı ayrıca teknik tartışmaları da beraberinde getirdi; Ekim 2022’de Decentraland’in günlük aktif kullanıcı sayısının çok düşük olduğuna dair raporlar çıksa da (hatta bir günde sadece 38 cüzdanın işlem yaptığı iddiası), ekip “aktif kullanıcı” tanımının yalnızca etkileşimde bulunan cüzdan adreslerini içerdiğini açıklayarak fiili günlük ziyaretçi sayısının aslında 8 bin civarında olduğunu belirtti.
- Ekim 2024 - Platform güncellemeleri: Decentraland sürekli gelişen bir platform olarak 2024’te önemli bir güncelleme yayınladı. Decentraland 2.0 adı verilen masaüstü istemci uygulamasının beta sürümü Ekim 2024’te kullanıma sunuldu. Bu istemci, tarayıcı tabanlı deneyime alternatif olarak, daha yüksek performans, ekstra oyun görevleri ve mini oyunlar gibi yeni özellikler getirerek kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi hedefledi. Aynı zamanda 2023 ve 2024 boyunca platformda teknik altyapıyı geliştiren protokol güncellemeleri yapıldı; örneğin iletişim protokolü Archipelago güncellemesiyle kullanıcılar konumlarına göre “adalara” ayrılarak ağ içi etkileşimler optimize edildi. 2025’e gelindiğinde Decentraland, metaverse alanında öncü konumunu sürdürürken, DAO aracılığıyla topluluk odaklı gelişimini de devam ettirmektedir.
- Kasım 2025: 2025 yılı itibariyle Decentraland'de çok büyük gelişimler olmasa da, MANA coin fiyatı 0.2 dolar civarında seyrediyor.
Decentraland Neden Önemli?
Decentraland’in kripto para dünyasında önemli olduğu birçok alan var. Aşağıda, bazılarını bulabilirsiniz:
Sahiplik ve kullanıcı kontrolü
Decentraland’ı benzer sanal dünya platformlarından ayıran en önemli özellik, kullanıcıların dijital varlıklar üzerinde tam sahiplik hakkına sahip olmasıdır. Geleneksel çevrimiçi oyunlarda oyunun geliştiricisi tarafından kontrol edilen öğeler, Decentraland’de NFT olarak kullanıcılara ait olur. Bir araziniz varsa, o arazinin mülkiyeti Ethereum akıllı sözleşmeleriyle size ait olarak kayıtlıdır. Benzer şekilde avatarınızın giydiği kıyafetler, aksesuarlar, hatta kullandığınız takma isim bile sizin blockchain cüzdanınızda NFT olarak durur. Bu sayede hiç kimse (platformun kurucuları bile) izniniz olmadan dijital varlıklarınızı elinizden alamaz veya değiştiremez. Kullanıcı kontrolü sadece varlık sahipliğiyle sınırlı değil; aynı zamanda platformun geleceğine dair söz sahibisiniz. Decentraland, karar alma mekanizmasını DAO üzerinden topluluğa devrederek kullanıcılarına kendi dünyalarını şekillendirme imkânı tanıyor. Bu, internet çağında kullanıcı haklarını ön plana çıkaran Web3 felsefesinin hayata geçirilmiş bir örneğidir.
Web3 ve metaverse vizyonundaki rolü
Decentraland, Web3’ün yapı taşlarından biri olan merkeziyetsizlik ilkesini, popüler bir kullanım alanı olan metaverse konseptiyle buluşturuyor. Facebook’un (Meta) ve diğer teknoloji devlerinin de metaverse’e yatırım yaptığı bir dönemde, Decentraland gibi topluluk tarafından yönetilen platformlar merkezi alternatiflere karşı özgür ve demokratik bir sanal evren sunar. Bu platform, internetin geleceğinde kullanıcıların sadece içerik tüketicisi değil aynı zamanda içerik sahibi ve üreticisi olabileceğini gösteren bir deney alanıdır. Web3 vizyonunda verinin ve varlıkların bireylere ait olması gerektiği vurgulanır; Decentraland de bu vizyonun somut bir uygulaması olarak, internette dijital kimliğinizi, eşyalarınızı ve hatta arazinizi gerçekten sahiplenebildiğiniz bir ortam yaratmıştır. Ayrıca Decentraland, pandemi döneminde ve sonrasında çevrimiçi etkileşimin önem kazandığı bir dünyada, sanal konserler, sergiler, toplantılar için yenilikçi bir ortam sağlayarak metaverse kavramının potansiyelini kanıtladı.
Açık kaynak, DAO yapısı ve merkeziyetsizlik etkisi
Decentraland’ın yazılımı açık kaynaklıdır ve topluluk geliştiricilerinin katkılarına açıktır. Platform Apache-2.0 lisansı ile yayınlanmıştır, bu da kodun şeffaf olduğunu ve isteyen herkesin inceleyip katkıda bulunabileceğini gösterir. Bu açık geliştirme modeli, platformun güvenilirliğini artırırken inovasyonu da teşvik eder. Ayrıca Decentraland’ın yönetimi Decentraland Vakfı ve DAO arasında dağıtılmıştır: Vakıf teknik geliştirmelerde ve altyapıda rol alırken, DAO aracılığıyla MANA ve LAND sahipleri platform politikalarını belirler. Örneğin, 2018’de topluluk oylamasıyla MANA token’ının yıllık %8 enflasyonla artırılması planı iptal edilerek sabit arza geçildi. Yine marketplace işlemlerindeki %2,5’lik ücretlerin yakılması uygulaması 2021’de yapılan yönetişim kararlarıyla sonlandırılıp bu gelirlerin DAO hazinesine aktarılmasına karar verildi. Bu tür gelişmeler, Decentraland’ın merkeziyetsiz yapısının gerçek olduğunu ve topluluk kararlarının platformun ekonomi ve kurallarını doğrudan şekillendirebildiğini gösteriyor. Kısacası Decentraland, “merkeziyetsizlik” kavramının pratikte çalıştığını gösteren yaşayan bir ekosistemdir ve bu yönüyle blockchain tabanlı projeler arasında özel bir yere sahiptir.
Decentraland’ın kullanım alanları ve token ekonomisi
Decentraland, zengin kullanım alanları ve kendine özgü bir ekonomi modeline sahip, bu da coine değer katıyor. Aşağıda platformun başlıca kullanım alanları ve MANA token’ın rolünü bulabilirsiniz:
Sanal arazi nedir?
- Decentraland’in ana haritası Genesis City, 90.601 adet LAND parselinden oluşur.
- Her parsel ERC-721 NFT’dir; yaklaşık 16m x 16m boyutundadır ve (x,y) koordinatlarıyla haritada yer alır.
- LAND alan kullanıcı, o parsel üzerinde tam mülkiyet ve tasarruf hakkına sahip olur.
Arsa nasıl satın alınır?
- Bir Ethereum cüzdanı (ör. MetaMask) ve yeterli MANA gerekir.
- Araziler, Decentraland Marketplace üzerinden MANA ile alınır; akıllı sözleşme MANA’yı satıcıya, LAND NFT’sini alıcıya aktarır.
- Ethereum ağında ayrıca küçük bir gas ücreti ödenir.
- OpenSea gibi ikincil NFT pazarlarında da LAND alım satımı mümkündür.
Mülkiyet size ne sağlar?
- Builder veya SDK ile arsanıza ev, galeri, oyun alanı, mağaza gibi içerikler kurabilirsiniz.
- Parselleri birleştirerek daha büyük Estate’ler oluşturup tek mülk gibi yönetebilirsiniz.
Değer, ticaret ve kira geliri
- Arsa değeri; konum ve talebe göre değişir, merkezi bölgeler genelde daha pahalıdır.
- İlk yıllarda çok düşük fiyatlara satılan parseller, 2021’de on binlerce dolara ulaştı; Metaverse Group’un 2,43 milyon dolarlık alımı buna örnek.
- Arsa sahipleri, parsellerini istedikleri fiyata satışa koyabilir veya kiralama (rental) sistemiyle MANA bazlı pasif gelir elde edebilir; işlem ücretlerinin bir kısmı DAO’ya gider.
Oyun ve etkileşimli değişimler
Decentraland, statik yapılardan ibaret değil; kullanıcıların geliştirdiği mini oyunlar, bulmacalar, parkurlar ve görevlerle dolu etkileşimli bir dünya. Geliştiriciler, Decentraland SDK ile parseller üzerine macera oyunları, yarışlar, görev sistemleri ve ödüllü etkinlikler kurabiliyor. Tominoya Casino gibi sosyal oyun alanları, arcade oyunları ve VR kaçış odaları platformda popüler. Akıllı sözleşmeler ve scripting sayesinde skor tabloları, ödül dağıtımları ve MANA/NFT kazanılan yarışmalar yapılabiliyor. Ayrıca Game Jam gibi yarışmalar topluluğu yeni oyunlar üretmeye teşvik ediyor.
Etkileşimli mekanlar
Oyunların dışında pek çok parsel, etkileşimli sergiler veya deneysel alanlar içeriyor. Dev labirentler, renk değiştiren objeler, hareketli enstalasyonlar gibi sahneler scripting API ile programlanabiliyor. Bu sayede kullanıcılar sadece gezinmek yerine oynayarak ve deneyimleyerek vakit geçiriyor.
NFT sergileri
Decentraland, dijital sanat ve NFT sergileri için global bir sahne. Kullanıcılar CryptoPunk veya SuperRare gibi eserlerini kendi galerilerinde sergileyebiliyor; 3D heykel, yüksek çözünürlüklü çerçeve gibi sunum araçlarıyla sanal müzeler oluşturulabiliyor. Museum District, topluluk galerilerinin merkezlerinden biri. 2021’de Sotheby’s’in Decentraland’de galeri açması sanat dünyasında büyük ses getirmişti. Her yıl düzenlenen Metaverse Art Week, sergiler, paneller ve atölyelerle platformun sanat tarafını canlı tutuyor. NFT koleksiyon lansmanları, konserli tanıtımlar ve topluluk etkinlikleri de sık görülüyor. Sanatçılar eserlerini mint edip Marketplace’te satışa çıkarabildiği için gelir elde etmek mümkün.
Sosyal alanlar ve etkinlikler
Decentraland sosyal bir evren; konserler, festivaller, tematik partiler ve topluluk buluşmaları düzenli olarak yapılıyor. 2021’deki Metaverse Music Festival ve ünlü DJ performansları binlerce kullanıcıyı bir araya getirdi. Platformda üniversite kampüsleri, geliştirici atölyeleri, kripto topluluk kulüpleri ve konferans alanları bulunuyor. Markalar da etkinliklerle yer alıyor; örneğin Samsung’un sanal mağazası ve Metaverse Fashion Week’in podyumları buna örnek. Günlük sosyalleşme de yaygın: Genesis Plaza yeni kullanıcıların ilk durağı, barlar ve kulüpler sohbet ve sosyalleşme alanları sunuyor. Metin ve sesli sohbet, dünyanın her yerinden insanların rahatça bağlantı kurmasını sağlıyor.
MANA yakımı
MANA başlangıçta ~2.8 milyar arzla üretildi; yakım mekanizmaları sayesinde bu arz yıllar içinde ciddi şekilde azaldı. Yakım, tokenların erişilemeyen bir adrese gönderilerek kalıcı olarak dolaşımdan çıkarılmasıdır.
Başlıca yakım örnekleri:
- 2017 Arazi Açık Artırmaları: İlk satışlarda harcanan 161 milyon, ardından 109.5 milyon MANA yakıldı (toplam ~270 milyon).
- 2019 DAO kurulumu: DAO hazinesi için 333 milyon MANA yakıldı.
- Marketplace ücretleri: Bir dönem pazar yerindeki tüm satışlardan %2.5 MANA yakılıyordu. 2021’de bu ücret yakım yerine DAO’ya gelir olarak yönlendirildi.
- NAME kayıt ücreti: 100 MANA’lık isim kaydı başlangıçta tamamen yakılıyordu; 2023’te bu da DAO hazinesine aktarılmaya başladı.
- Wearable satışları: İstisnai dönemlerde küçük oranlı yakımlar uygulanıyordu; daha sonra bunlar da DAO gelirine çevrildi.
Arz durumu: Yakımlar sonrası toplam MANA arzı önemli ölçüde düştü; 2020’de ~2.19 milyar kalmıştı. 2018’de planlanan %8 yıllık enflasyon topluluk kararıyla kaldırıldığı için MANA enflasyonsuz bir token hâline geldi. Artık yakım gerekmese de, DAO’da kilitlenen tokenlar dolaşımı azaltarak MANA’yı giderek daha kıt bir varlık hâline getiriyor.
Decentraland’ın Kurucuları ve Geliştirici Ekibi
Decentraland’in arkasındaki isimler, kripto ve yazılım dünyasında deneyimli kişilerden oluşuyor. Projenin kurucuları Arjantinli girişimciler Esteban Ordano ve Ariel Meilich’tir. 2015 yılında temelleri atılan projede Ordano ve Meilich, blockchain uzmanlıklarını sanal gerçeklik fikriyle birleştirerek bu yenilikçi platformu ortaya çıkardılar.
- Ariel Meilich: Decentraland’in ilk proje lideri (CEO) olarak görev yapmıştır. Meilich girişimcilik geçmişine sahip olup, proje olgunlaştıktan sonra günlük yönetimi topluluğa devretmek üzere görevinden ayrılmış ve danışman konumuna geçmiştir. Decentraland sonrasında Meilich, oyun ve NFT alanında girişimlere devam ederek Big Time Studios gibi projeleri hayata geçirmiştir. 2018’de düzenlenen ilk blockchain oyun konferansı “Nifty”’nin organizatörü olan Meilich, kripto sektöründe topluluk oluşturmaya yönelik çalışmalarıyla da tanınır.
- Esteban Ordano: Decentraland’in teknik lideri (CTO) olarak platformun teknoloji altyapısını kuran kişidir. Ordano, kripto para sektöründe Decentraland öncesinde de aktifti; bir dönem BitPay şirketinde yazılım mühendisi olarak çalışmış ve merkeziyetsiz teknolojiler üzerine uzmanlaşmıştır. Ayrıca Ethereum ölçeklendirme çözümü olan Matic Network (Polygon) projesinde danışmanlık yapmıştır. Ordano, Decentraland’in akıllı sözleşme altyapısının geliştirilmesinde kritik rol oynamış ve Ethereum üzerinde NFT tabanlı arazi sisteminin hayata geçirilmesine öncülük etmiştir. 2020 itibarıyla Ordano da günlük görevlerinden çekilerek danışman olarak kalmış, proje yönetimini Decentraland Vakfı ve DAO’ya bırakmıştır.
- Diğer ekip üyeleri: Decentraland’in whitepaper’ını Ordano ve Meilich ile birlikte yazan Yemel Jardi ve Manuel Araoz, projenin erken döneminde önemli katkılar sağlamıştır. Manuel Araoz, kriptografi ve blockchain topluluğunda tanınan bir isim olup, “Proof of Existence” gibi ilk blockchain uygulamalarını geliştiren kişiler arasındadır. Bu tür deneyimli ekip üyeleri, Decentraland’in vizyonunun şekillenmesinde etkili olmuşlardır.
Decentraland, başlangıçta kurucu ekip tarafından geliştirilmiş olsa da bugün açık kaynaklı bir proje haline gelmiştir. Platformun gelişimi Decentraland Foundation (Vakıf) adlı kâr amacı gütmeyen kuruluş ve dünya çapındaki gönüllü geliştiriciler tarafından sürdürülmektedir. Kod deposu GitHub’da açıktır ve global topluluktan katkılar gelmektedir. Ayrıca Decentraland DAO kapsamında ayrılan hibe programları ile topluluk geliştiricileri, platform için yeni özellikler, oyunlar ve araçlar geliştirmek üzere fonlanmaktadır. Bu sayede platform, belirli bir şirket yerine kullanıcı topluluğunun kolektif emeğiyle evrim geçirmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Aşağıda, Decentraland’e dair sıkça sorulan bazı sorular ve cevaplarını bulabilirsiniz:
- Decentraland’a nasıl girilir?: Decentraland’e girmek oldukça kolaydır; tarayıcınızdan decentraland.org adresine gidip “Play” veya “Get Started” butonuna basmanız yeterlidir. En iyi yöntem MetaMask gibi Ethereum uyumlu bir cüzdan bağlamaktır. Cüzdanı bağladıktan sonra avatarınızı oluşturur ve kazandığınız tüm varlıkların kalıcı olarak size ait olduğu bir deneyime giriş yaparsınız. Dilerseniz misafir modu ile cüzdan bağlamadan da dünyayı keşfedebilirsiniz; ancak bu modda satın aldığınız varlıklar korunmaz ve yönetişim gibi özelliklere erişemezsiniz. Platform 3D grafikler kullandığı için ortalama bir bilgisayar önerilir; performansı artırmak isterseniz resmi masaüstü istemcisini de tercih edebilirsiniz.
- Decentraland’de arsa almak için ne gerekir?: Decentraland’de arazi sahibi olmak için bir Ethereum cüzdanınızın olması ve bu cüzdanda MANA ile birlikte küçük bir miktar ETH bulundurmanız gerekir. Araziler, resmi Marketplace üzerinden satın alınır; cüzdanınızı bağladıktan sonra harita üzerinde satıştaki parselleri görerek ilgilendiğiniz bir arsayı seçebilirsiniz. Satın alma işleminde akıllı sözleşme MANA’yı satıcıya aktarır ve LAND NFT’si cüzdanınıza düşer. Böylece o parsel üzerinde tam mülkiyete sahip olursunuz. Arsa satın almak zorunlu değildir ancak kendi içeriğinizi inşa etmek ya da yatırım amacıyla dijital gayrimenkul edinmek isterseniz gerekli adım budur.
- MANA nereden alınır?: MANA token edinmek için en pratik yol, Binance, Coinbase, Kraken, BtcTurk veya Paribu gibi popüler borsalardan alım yapmaktır. Hesabınıza para yatırdıktan sonra MANA/TRY veya MANA/USDT çiftlerinde işlem yaparak istediğiniz miktarı alabilirsiniz. Merkeziyetsiz bir yöntem tercih etmek isterseniz, Uniswap üzerinden ETH karşılığında MANA takası yapmanız da mümkündür. Ancak bu durumda gas ücretleri daha yüksek olabilir. MANA’nın bir ERC-20 tokenı olduğunu unutmamalı ve satın aldığınız tokenları MetaMask, Trust Wallet ya da donanım cüzdanı gibi Ethereum uyumlu bir cüzdanda saklamalısınız.
- Geliştiriciler nasıl içerik oluşturur?: Decentraland, hem teknik bilgisi olmayan kullanıcıların hem de gelişmiş projeler geliştirmek isteyen yazılımcıların içerik üretebilmesine imkân tanır. Kod bilmeyen kullanıcılar Builder aracını kullanarak sürükle-bırak yöntemiyle sahne tasarlayabilir, küçük galeriler, kafeler veya etkinlik alanları oluşturabilir. Daha gelişmiş içerikler için TypeScript tabanlı Decentraland SDK kullanılır. SDK geliştiricilere oyunsal mekanikler ekleme, etkileşimli nesneler oluşturma, özel mantıklar yazma ve mini oyunlar geliştirme özgürlüğü tanır. Kendi 3D modellerini üretmek isteyen içerik üreticileri ise Blender veya Maya gibi araçlarda tasarladıkları objeleri platforma aktarabilir. Bu üretim süreci çoğu zaman ekonomik fırsat da yaratır; özellikle wearable tasarımlarını NFT olarak mint edip Marketplace’te satmak önemli bir gelir kaynağı olabilir.
- Hangi cüzdanlar desteklenir?: Decentraland, Ethereum uyumlu pek çok cüzdanla çalışır. En yaygın kullanılan yöntem, MetaMask’i tarayıcıya eklenti olarak kurmaktır; kullanıcılar işlemlerini doğrudan bu cüzdan üzerinden onaylar. Mobil cihazları tercih edenler Trust Wallet, MetaMask Mobile veya Rainbow gibi uygulamaları WalletConnect üzerinden bağlayabilir. Daha yüksek güvenlik isteyenler Ledger veya Trezor gibi donanım cüzdanlarını MetaMask aracılığıyla entegre ederek varlıklarını yönetebilir. Önemli olan, kullanılan cüzdanın ERC-20 ve ERC-721 standartlarını desteklemesidir. Misafir girişi mümkün olsa da kalıcı bir Decentraland deneyimi için mutlaka bir cüzdan bağlamak gerekir.
En güncel metaverse rehberleri, MANA token analizleri ve sanal dünya trendlerini JR Kripto Rehber serisinde keşfet.