Spor ile kriptoyu birleştirmeyi hiç düşündünüz mü? Bir futbol maçı izlerken, tribünleri sallayan taraftarların tezahürat yapmanın yanı sıra kulübün geleceğiyle ilgili kararlar verdiği bir dünyayı hayal edin… İşte Chiliz tam olarak bunu mümkün kılıyor. Chiliz (CHZ), spor ve eğlence dünyasında taraftar etkileşimini blockchain ile artırmayı hedefleyen bir kripto para platformu. 2018 yılında Alexandre Dreyfus tarafından kurulan Chiliz, taraftarların spor kulüpleriyle daha etkileşimli bir şekilde bağlantı kurmalarını sağlayan bir ekosistem sunuyor. Proje, Socios.com platformuyla entegre çalışarak taraftarlara, sevdikleri takımlarının karar süreçlerine katılma şansı sunuyor. Ayrıca taraftarların kripto paralar üzerinden ödüller kazanmasına fırsat veriyor. Yani Chiliz, oldukça yenilikçi bir yaklaşım sunuyor: Geleneksel taraftarlık deneyimini dijitalleştirdiğini söyleyebiliriz. Zira “taraftar token” kavramını kripto para sözlüğüne ekledi ve bu alandaki dev isimlerden olmaya devam ediyor. Bunların yanı sıra, spor kulüplerine de yeni gelir modeli yaratmış durumda. Bu rehberde, Chiliz’in ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve spor endüstrisinde nasıl bir devrim yarattığını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Chiliz’in Tanımı ve Ortaya Çıkışı
Chiliz (CHZ), spor ve e-spor odaklı bir blockchain platformu ve CHZ isimli kripto para biriminin arkasındaki isim. Peki, Chiliz ne işe yarar? Platform, genellikle taraftarların özel taraftar tokenleri aracılığıyla favori takımlarıyla etkileşim kurmasını sağlıyor. Esasen taraftarların token satın alabileceği, takım kararlarını etkileyebileceği ve ödüller kazanabileceği, takımların ise taraftar kitlelerinden yeni yollarla para kazanabileceği bir platform. Kısaca söylemek gerekirse Chiliz nedir sorusunun cevabı, “taraftarlara kulüplerine daha aktif katılım imkânı veren bir blockchain ağı”. Bu ağ, Socios.com adlı taraftar platformunun altyapısını oluşturuyor. Chiliz’in temelleri ise 2018 yılında, Alexandre Dreyfus tarafından atıldı. CHZ tokenı da aynı yılın Şubat ayında piyasalara girdi. Malta merkezli Mediarex şirketi altında geliştirilen Ciliz, spor kulüplerinin taraftarlarına kripto paralar sunarak etkileşimi bambaşka bir boyuta taşıdı.
Chiliz’in ortaya çıkış amacı, taraftarlar ile spor kulüpleri arasındaki etkileşimi çift yönlü hale getirmek. Klasik yöntemlere bakıldığında, taraftarlar genellikle pasif bir tüketici konumunda kalıyor. Ancak Chiliz sayesinde kulüpler taraftar tokenları çıkararak taraftarlara belirli konularda söz hakkı tanıyor. Peki, taraftar token nedir? Taraftar token (fan token), bir spor kulübünün veya organizasyonun kendi markasıyla çıkardığı dijital, yardımcı (utility) tokenlardır. Bu tokenlar, taraftarlara kulüplerin karar alma süreçlerine katılma imkânı verir, aynı zamanda çeşitli ayrıcalıklar sunar.
Örneğin bir taraftar token sahibi, Socios uygulaması üzerinden takımının forma tasarımı, stadyum müziği veya ödül törenleri gibi konularda oy kullanabilir. Taraftar token’ları Chiliz blockchain’i üzerinde üretiliyor. Socios com nedir sorusunun cevabını da bunlar oluşturuyor: Socios, Chiliz altyapısını kullanarak taraftarlara anketler ve oylamalar sunan, token alım-satımı ve ödülleri mümkün kılan bir platform.
Diğer yandan, Chiliz platformunun yardımcı tokenı CHZ olarak adlandırılıyor. CHZ coin nedir diye bakarsak, aslında direkt olarak Chiliz ağının yerel kripto parası olduğunu görüyoruz. CHZ, Ethereum ağıyla uyumlu şekilde üretildi ve dolayısıyla başlangıçta ERC-20 standardında çıktı. Socios.com uygulamasında taraftar tokenları satın almak için de kullanılan para birimi CHZ. Yani bir taraftar, desteklediği kulübün tokenını edinmek istediğinde önce borsalardan veya Socios uygulamasından CHZ satın alıyor. Ardından bu CHZ’leri kullanarak örneğin bir FC Barcelona veya Juventus fan token’ı alabilir. Özetle Chiliz ne işe yarar derseniz: Chiliz; kulüpler ile taraftarlar arasında köprü kurarak, taraftarlara blockchain tabanlı söz hakkı ve ödüller sunan yenilikçi bir ekosistem oluşturur.
Chiliz’in Tarihçesi: Önemli Dönüm Noktaları
Chiliz, Bitcoin veya Ethereum kadar eski bir kripto para olmasa da, blockchain alanına kattıklarıyla oldukça itibarlı bir platform. Görece kısa geçmişine rağmen, gerek spor gerekse kripto para dünyasında hızlı bir büyüme yaşadı. Chiliz tarihi için önemli dönüm noktaları, aşağıdaki gibi:
2018 – Kuruluş ve CHZ token lansmanı
Chiliz projesi 2018 yılında hayata geçirildi ve aynı yıl CHZ token ilk kez piyasaya çıktı. Alexandre Dreyfus ve ekibi, Şubat 2018’de CHZ’yi çıkararak projeyi duyurdular. Chiliz, kuruluş aşamasında büyük yatırımcıların dikkatini çekti; örneğin 2018 ortalarında Binance gibi sektör devlerinin de katıldığı özel bir satış ile yaklaşık 65 milyon dolarlık fon toplandı. Bu fon, dünyanın ilk büyük çaplı taraftar etkileşimi platformu olan Socios.com’un gelişimine aktarıldı. Socios uygulaması, taraftarların token satın alıp oy kullanabilecekleri bir ortam olarak tasarlandı. İlk versiyonunun geliştirme süreci, 2018 sonu ila 2019 başında hız kazandı.
2019 – Socios uygulamasının çıkışı ve ilk fan tokenların piyasaya girmesi
2019 yılı, Chiliz ve Socios ekosistemi için adeta bir dönüm noktası oldu. 2019’da Socios uygulaması özellikleri ile birlikte kullanıma sunuldu. Uygulama, kullanıcılara mobil cihazlar üzerinden CHZ ile taraftar token alım-satımı, kulüp anketlerine katılım ve token cüzdanı yönetimi gibi olanaklar tanıdı. Üstelik, Socios’un ilk büyük ortaklıkları da bu dönemde duyuruldu. Dünyanın ilk resmi fan tokenları 2019’un sonunda görücüye çıktı: İtalyan kulübü Juventus ve Fransız kulübü Paris Saint-Germain (PSG) kendi taraftar token’larını çıkaran ilk takımlar oldular.
Juventus fan token (JUV) ve PSG fan token (PSG) lansmanları, geleneksel spor dünyasının blockchain’i tanımasına olanak sağladığı için önemli anlar olarak kayda geçti. Bu token’lar sayesinde söz konusu kulüplerin taraftarları, kulüp marş seçimi gibi bazı konularda oy kullanmaya başladılar. Socios uygulamasının temel özelliklerinden biri olan anket ve oylama fonksiyonu, ilk kez Juventus ve PSG’nin anketlerinde gerçek kullanım alanı buldu.
Ayrıca 2019’da Socios üzerinden token ticareti ve kulüp bazında yarışmalar başladı. Uygulama için quiz’ler ile token kazanma gibi ödüllü etkileşim araçları da devreye girdi. Bu gelişmeler, o sıralar sıkça duyulan “Socios.com nedir?” sorusunu soran kitleye uygulamanın somut bir şekilde tanıtılmasını sağladı. Ayrıca taraftar katılım uygulamaları kategorisinde bir ilke imza atıldı.
2020 – Büyük kulüplerle anlaşmalar
2020 yılında Chiliz, futbol dünyasında ses getiren birçok anlaşmaya imza attı. Özellikle Avrupa’nın dev kulüpleri birer birer Socios platformuna katıldı. FC Barcelona, Şubat 2020’de Chiliz ile anlaşarak $BAR adlı taraftar token’ını duyurdu. Barcelona fan token’ı çıkışıyla beraber taraftarlar için 600 bin adet token ön satışa sunuldu ve bu satış sadece birkaç saatte tükenerek kulübe yaklaşık 1.2 milyon euro gelir sağladı. Bu başarı, fan token örnekleri arasında en dikkat çekicilerden biri oldu ve diğer kulüplere de örnek teşkil etti.
2020 içinde Atletico Madrid, AS Roma, ülkemizden Galatasaray gibi kulüpler de Socios iş birliklerini duyurarak kendi fan token’larını piyasaya sürdüler. Özellikle Galatasaray, Socios ile anlaşan ilk Türk kulübü olarak $GAL token’ını çıkarıp Türkiye’de de geniş bir kitleye bu konsepti tanıttı. Aynı dönemde e-spor takımları ve UFC gibi farklı spor organizasyonları da Chiliz ekosistemine katılmaya başladı.
2021 - Genişleme ve ana akım tanınırlık
2021 yılı, fan token konseptinin ana akımda daha fazla görünürlük kazandığı bir dönem oldu. Chiliz, 2021’de İtalya, İngiltere, İspanya ve hatta Amerika’daki spor organizasyonlarıyla yeni ortaklıklar kurdu. Manchester City, Inter Milan, Arsenal, Everton gibi İngiliz ve Avrupa kulüpleri Socios’a katılarak kendi token’larını çıkardılar. Chiliz, spor endüstrisinde bir alternatif gelir modeli olarak daha çok kabul görmeye başladı. Zira 2020’de başlayan COVID-19 pandemisi nedeniyle kulüplerin stadyum gelirleri azalmıştı. Dolayısıyla Chiliz aracılığıyla yapılan fan token satışlarından önemli gelir elde ettiler. Örneğin İtalya’nın köklü kulübü AC Milan, 2021 başında gerçekleşen ACM fan token arzından 6 milyon doların üzerinde gelir elde etmeyi başardı.
Ayrıca 2021’de Socios, geleneksel spor etkinliklerinde de boy gösterdi: Chiliz/Socios markası, o yıl ilk kez Ballon d’Or (Dünyada Yılın Futbolcusu ödülü) töreninin sponsorları arasına girdi. Yani global ölçekte tanınırlığını epey bir artırdı. Yine aynı yıl, dünyaca ünlü futbolcu Lionel Messi’nin PSG’ye transferinde, “hoş geldin paketi”nin bir parçası olarak kendisine PSG fan token’ları verildiği duyuruldu.
2022 – Ekosistem olgunlaştı
2022 yılına gelindiğinde Chiliz ekosistemi oldukça büyümüştü. Socios platformunda futbolun yanı sıra basketbol, Amerikan futbolu, espor gibi alanlardan da birçok partner bulunuyordu. Toplam taraftar token sayısı 50’yi aşmış, spor kulüpleri blockchain teknolojisine adapte olma konusunda önemli mesafe kat etmişti. Bir Reuters haberine göre, 2022 başı itibarıyla tüm fan token piyasasının toplam değeri yaklaşık 300 milyon dolar seviyesine ulaşmıştı. Bu dönemde Socios’un Formula 1 takımları ve bazı NBA takımlarıyla da anlaşmalara yöneldiği görüldü. Fan token’ların popülerliği büyük spor etkinlikleriyle birlikte artıp azalan bir seyir izledi. Örneğin 2022 FIFA Dünya Kupası sırasında takımların token’larında hacim ve fiyat dalgalanmaları yaşandı. Ancak genel olarak kulüpler ve taraftarlar arasındaki dijital etkileşim normalleşmeye başladı. PSG, Barcelona, Juventus fan token projelerinin başarısı, diğer takımların da benzer adımlar atmasının önünü açtı. 2022 sonunda Chiliz, teknolojik altyapısını bir adım ileriye taşıyacak büyük bir güncellemenin hazırlığını tamamlamıştı.
2023/2024 – Chiliz Chain 2.0 ve NFT desteği
Chiliz, 2023 yılını kendi blockchain ağını geliştirme kararıyla karşıladı. Chiliz Chain 2.0 adı verilen bu yeni ağ, 2022’nin son aylarında duyuruldu. Chiliz’in mevcut sisteminin üzerine, bağımsız bir layer-1 (katman-1) blockchain olarak inşa edildi. Öncesinde CHZ ve taraftar token’lar Ethereum ağı üzerinde çalışırken, artık Chiliz Chain 2.0 ile Chiliz tamamen kendi blockchain’ine kavuştu. Bu geçiş, Chiliz Chain 2.0 geçişi olarak anılırken, beraberinde birçok yenilik getirdi. Yeni zincir, Ethereum Virtual Machine (EVM) uyumlu olarak tasarlandığı için geliştiricilerin alışık olduğu akıllı kontratları Chiliz ağı üzerinde de kullanabilmesini sağladı.
NFT destekli özellikler de bu dönemde Chiliz ekosistemine eklendi: Artık spor kulüpleri ve uygulama geliştiricileri Chiliz Chain 2.0 üzerinde NFT formatında biletler, dijital koleksiyonlar ve hatıra ürünleri üretebilir hale geldi. Hatta Chiliz, bazı spor etkinliklerinde NFT bilet denemelerine başladı (NFT biletleri, 2025’in Mayıs ayı itibariyle aktif hale geldi, Güney Kore’nin KLPGA Şampiyonası’nda kullanıldı). Ayrıca, taraftarların tribünde katılımını belgeleyen dijital koleksiyonlar (POAP – Katılım Kanıtı Protokolü) dağıtacağını duyurdu (bunun örneği Singapur’daki TOKEN2049 etkinliğinde veya Korea Blockchain Week 2024 etkinliğinde görülebiliyor).
Chiliz Chain 2.0’ın en önemli getirilenden biri de ağın güvenliği ve işlemlerine katkı sunan kullanıcılara ödül verilmesi oldu. Zira 2023 yılında CHZ staking adı verilen mekanizma devreye alındı: Artık CHZ token sahipleri, token’larını Chiliz zincirinin doğrulayıcı düğümlerine (node’lara) kilitleyerek ağ güvenliğine katkıda bulunabiliyor ve karşılığında yıllık belli oranlarda yeni CHZ ödülleri kazanabiliyor. Böylece CHZ token sahipleri, sadece taraftarların aldığı bir coin olmaktan çıktı. Aynı zamanda blockchainin yönetim ve güvenlik katmanında rol almak isteyen yatırımcıların da tercih ettiği bir coin oldu.
2023 yaz aylarında Chiliz, Ethereum üzerinde yaratılmış olan tüm fan token’ları kademeli olarak kendi ana ağına taşıdı; Eylül 2023 itibarıyla Socios’taki tüm token’lar Chiliz Chain üzerinde çalışır hale geldi. Bu sayede işlem ücretleri düşürüldü ve platform daha bağımsız hale geldi.
2024 yılında Chiliz ekosistemi, yeni zincirin üzerinde merkeziyetsiz uygulamaların (dApp) geliştirilmesi için global hackathon’lar ve teşvik programları başlatarak Web3 dünyasında bir spor inovasyon merkezi olma yolunda adımlar attı. Artık Chiliz, yalnızca “token çıkaran bir şirket” değil, aynı zamanda diğer geliştiricilerin de spor ve eğlence odaklı projeler geliştirebildiği bir blockchain ekosistemi haline geldi.
Chiliz Neden Değerli?
Chiliz, kısa sürede spor ve blockchain kesişiminde lider platformlardan biri haline geldi. Peki, Chiliz’i değerli kılan unsurlar tam olarak neler? İşte Chiliz’in değerini ve CHZ tokenının kullanım alanlarını öne çıkaran başlıca noktalar…
Chiliz, taraftar deneyimini dönüştüren ilk platformlardan biri
Chiliz, mevcut durumda, fan etkileşimini dijitalleştirme açısından öncü konumda. Zira dünya çapında büyük spor kulüplerinin resmi taraftar tokenlarını çıkarmasına imkân tanıyan ilk blockchain projelerinden biri. Bu, Chiliz’e “ilk hamle” avantajını sağladı. Örneğin Juventus ve PSG gibi kulüplerle anlaşarak fan token konseptini hayata geçirmesi, Chiliz’i spor dünyasında yenilikçi bir marka olarak konumlandırdı. Daha önce de belirttiğimiz gibi bu konsept, geleneksel taraftarlık deneyimini geliştirdi. Taraftarlar artık sadece maç izlenen kısımda değildi. Aynı zamanda kripto varlıklar aracılığıyla takımlarının kararlarına etki eden aktif aktörler haline geldiler. Bu yenilikçi yaklaşım sayesinde Chiliz, spor kulüpleri ve blockchain entegrasyonu denilince akla gelen ilk isimlerden biri oldu.
CHZ token kullanım alanı oldukça geniş
Chiliz’e değer katan bir diğer şey, elbette kendi tokenı. CHZ token kullanım alanı oldukça çeşitli ve büyük. İlk olarak CHZ, Socios.com üzerinde fan token satın almak için kullanılan temel para birimi. Taraftarlar, tuttukları takımın tokenını elde etmek veya alıp satmak istediklerinde CHZ’ye ihtiyaç duyuyor. Bunun yanı sıra CHZ, Chiliz Chain 2.0’ın kullanıma girmesiyle birlikte gas ücreti (işlem ücreti) ve yönetişim tokenı (governance token) rolünü de üstlendi. Yani Chiliz ağında yapılacak işlemlerin ücretleri CHZ ile ödenir ve ağ üzerindeki yeni uygulamalarda CHZ kullanılabilir.
Socios ekosisteminde CHZ ile sadece token alımı değil, aynı zamanda özel etkinliklere katılım, NFT ve hatıra ürünlerinin satın alımı gibi farklı kullanım durumları da ortaya çıktı. Örneğin bazı kulüpler, belirli sayıda fan token tutanlara özel içerikler veya VIP ödüller sunuyor. Bu avantajlardan yararlanmak da dolaylı olarak CHZ talebini artıran faktörler. Kısacası Chiliz ne işe yarar diye sorulduğunda, CHZ token’ın bir yandan kulüp token’ları için ticaret aracı, diğer yandan Chiliz zincirinin can damarı olduğu belirtilebilir.
Kulüpler için alternatif gelir alanı sunuyor
Chiliz, spor kulüplerine geleneksel gelir kalemlerinin ötesinde yeni bir kaynak yarattı. Özellikle pandemi döneminde azalan bilet ve yayın gelirlerine alternatif olarak fan token satışları kulüplerin kasasına önemli katkılar sağladı. Örneğin BAR token ön satışından elde ettiği 1,3 milyon dolarlık gelir veya AC Milan’ın fan token arzından kazandığı 6 milyon doları aşkın tutar, bu modelin finansal potansiyelinin gücünü yadırgamamamız gerektiğini gösteriyor. Fan token’lar ayrıca süreklilik arz eden bir gelir akışı da yaratabilir. Zira token sahipleri arttıkça kulübün marka değeri yükselir ve iş birlikleri çoğalyoır. Marca’nın yaptığı bir araştırmaya göre, önümüzdeki yıllarda taraftar token’larının spor endüstrisinde yayın haklarından sonra ikinci büyük gelir kaynağı haline gelebileceği öngörülmekte. Dahası, fan token gelirlerinin bir kısmı doğrudan kulüplerin kasasına girerken, bir kısmı da taraftarlar için ödül ve etkinliklere ayrılarak sürdürülebilir bir ekonomi oluşturuluyor.
Spor kulüpleri için blockchain entegrasyonu
Chiliz, teknolojiyle arası mesafeli olabilecek spor kulüplerinin kolayca blockchain dünyasına adım atmasını sağladı. Kulüpler, Chiliz sayesinde karmaşık teknik detaylara girmeden kendi token ekonomilerini oluşturabildiler. Halihazırda Chiliz ağı, projenin web sitesine göre, 70’ten fazla elit spor takımı tarafından benimsenmiş durumda. Bu ekosistem, dünya devleri ile yerel lig ekiplerini aynı çatı altında buluşturarak global bir “spor blockchain ağı” meydana getirdi. Böylece spor kulüpleri blockchain teknolojisine entegre olurken, Chiliz hem teknik altyapıyı sağladı hem de sektörde standartları belirledi. Ayrıca Chiliz’in sağladığı API ve araçlar sayesinde kulüpler kendi uygulamalarını, NFT koleksiyonlarını veya oyunlarını geliştirebiliyor. Yani platform üçüncü parti inovasyonlara da açık hale geldi.
Chiliz staking ve topluluk katkısı
2023’te devreye giren Chiliz staking mekanizması, CHZ token’ının değer önerisine yeni bir boyut ekledi. Artık topluluk üyeleri ellerindeki CHZ’leri stake ederek ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olurken pasif gelir elde edebiliyor. Başlangıçta yüksek sayılabilecek yıllık staking ödülleri, topluluğu ağa katkı sunmaya teşvik etti. Örneğin Chiliz Chain 2.0’ın ilk yılı için enflasyon oranı yaklaşık yüzde 8.8 olarak belirlendi. Bu yeni çıkarılan CHZ’lerin büyük bir kısmı doğrulayıcılar ile stakerlara ödül olarak dağıtılıyor. Bu sayede ağ güvenliği ve merkeziyetsizlik hedeflenirken, CHZ token’ına uzun vadeli talep de yaratılıyor. Staking özelliği, Chiliz’i uzun soluklu bir proje haline de getirmiş durumda.
Chiliz’in Kurucusu Kim?
Chiliz’in kurucusu ve CEO’su Alexandre Dreyfus. Chiliz kurucusu kim sorusu merak edenler için Dreyfus, blockchain ve spor dünyasını bir araya getiren bir girişimci olarak tanınıyor. Peki, Alexandre Dreyfus kimdir? Kısaca bahsetmek gerekirse, Dreyfus aslen Fransa kökenli (Britanya vatandaşı) bir teknoloji girişimcisi ve 20 yılı aşkın süredir dijital medya ile iGaming (çevrimiçi oyun/bahis) sektörlerinde faaliyet gösteriyor. 1990’ların sonunda internet girişimciliğine başlayan Dreyfus, genç yaşta Winamax gibi başarılı çevrimiçi poker ve oyun platformlarının kuruluşunda yer aldı.
2006’da kurduğu Chiligaming şirketi ile çevrimiçi oyun alanında önemli deneyimler edinen Dreyfus, 2012 yılında spor ve eğlence odaklı Mediarex Sports & Entertainment şirketini Malta’da hayata geçirdi. Bu şirket bünyesinde Global Poker Index (GPI) gibi projeleri satın alarak yöneten Dreyfus, spor ve veri analizinin dijitalleşmesinde rol oynadı. Alexandre Dreyfus’un Web3 girişimciliği serüveni ise Chiliz ile doruk noktasına ulaştı. 2018’de blockchain teknolojisinin spor endüstrisinde devrim yaratabileceğini öngörerek Chiliz projesini başlattı. Dreyfus, Socios.com platformunun da kurucu CEO’su olarak, dünya çapında onlarca takımın katıldığı fan token ekosistemini birkaç yıl içinde gerçeğe dönüştürdü.
Dreyfus liderliğinde Chiliz Malta’dan başlayıp Avrupa’ya, oradan da Latin Amerika ve Asya’ya uzanan küresel bir başarı hikâyesine dönüştü diyebiliriz. Alexandre Dreyfus sık sık konferanslarda ve röportajlarda, Chiliz’in amacının “taraftarları pasif tüketici olmaktan çıkarıp, aktif birer katılımcı ve paydaş haline getirmek” olduğunu vurguluyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Bu bölümde Chiliz ve CHZ hakkında sıkça sorulan bazı soruları kısa yanıtlarla ele alıyoruz. Aşağıda, hem Chiliz fan token ekosistemine yeni adım atanlar hem de mevcut kullanıcılar için faydalı olabilecek bazı bilgiler var:
- Chiliz nedir ve nasıl çalışır?: Chiliz, spor ve eğlence sektörü için özel olarak geliştirilmiş bir blockchain platformudur. CHZ adlı kripto para birimini kullanarak, taraftarların sevdikleri kulüplerin taraftar token’larını satın almasına ve bu token’lar aracılığıyla kulüp kararlarına katılmasına imkân tanır.
- CHZ coin ile neler yapılabilir?: CHZ coin, Chiliz ekosisteminin merkezinde yer alır ve birden fazla işleve sahip. CHZ ile yapılabileceklerin başında, Socios.com üzerinden fan token satın almak geliyor. İkinci olarak CHZ, alım-satım işlemlerinde kullanılabilir. Birçok kripto para borsasında CHZ işlem çiftleri mevcut, dolayısıyla CHZ’lerinizi farklı para birimlerine veya kripto varlıklara çevirebilirsiniz. Üçüncü olarak, Chiliz Chain 2.0’ın devreye girmesiyle birlikte CHZ staking imkânı ortaya çıktı. Yani elinizdeki CHZ’leri, Chiliz ağının doğrulayıcılarına yatırarak (stake ederek) belirli aralıklarla pasif gelir elde edebilirsiniz. Dördüncü olarak, CHZ aynı zamanda Chiliz ağındaki işlem ücretlerini (gas ücretlerini) ödemek için kullanılır. Örneğin Chiliz blockchain’inde yeni bir akıllı kontrat oluşturmak veya bir NFT mint etmek (basmak) isterseniz, gereken ücret CHZ cinsinden tahsil edilir.
- Taraftar token nedir?: Taraftar token (fan token), bir spor kulübü veya organizasyon tarafından çıkarılan, blockchain tabanlı kripto varlıktır. Bu token’lar, taraftarlara kulüple etkileşime girme ve bazı konularda söz sahibi olma fırsatı sunar. Her taraftar token, ait olduğu kulübe özeldir ve genellikle kulübün ismi veya kısaltmasıyla anılır. Örneğin $GAL token Galatasaray’ı, $BAR token Barcelona’yı temsil eder.
- Chiliz hangi kulüplerle çalışıyor?: Chiliz/Socios ekosistemi, dünya genelinde çok sayıda kulüp ve organizasyonla iş birliği yapıyor. PSG, Barcelona Juventus fan token projelerinden zaten bahsetmiştik. Bunun dışında Chiliz hangi kulüplerle çalışıyor diye merak edenler için bazı öne çıkan örnekleri sayabiliriz: İngiltere’den Manchester City ve Arsenal, Almanya’dan FC Union Berlin, Türkiye’den Galatasaray ve Trabzonspor Chiliz’in iş birliği yaptığı kulüpler arasında. Güney Amerika’da River Plate ve Corinthians, Asya’da Urawa Red Diamonds gibi takımlar da Socios platformunda fan token çıkardı. MMA/UFC, espor (Örneğin OG, NAVI gibi e-spor takımları) ve Formula 1 (Aston Martin, Alfa Romeo gibi F1 takımları) Chiliz’in çalıştığı diğer spor dalları.
- Socios uygulamasını kimler kullanabilir?: Socios uygulaması, temel olarak dünyanın her yerinden spor tutkunlarına açık bir platform. Uygulamayı, akıllı telefonu olan ve desteklediği takımlarla daha fazla etkileşime girmek isteyen herkes kullanabilir.
Spor ve blockchain dünyasının birleşiminden doğan Chiliz’i ve CHZ token’ın gücünü anlamak için JR Kripto Rehber serimizi takip edin.
