BNB, başlangıçta Binance Coin adıyla tanıtılan bir kripto paradır. Binance ekosisteminin temel varlığı olan BNB, Binance borsası tarafından çıkarıldı. Basitçe söylemek gerekirse, BNB Binance’ın kendi kripto oarası. Kullanıcılara işlem ücreti indirimi gibi avantajlar sunarken, aynı zamanda Binance ağı üzerinde işlem yaparken de kullanılır. BNB’nin hikâyesi 2017 yazına dayanıyor. Peki, BNB ne zaman çıktı tam olarak? Coin, 26 Haziran - 3 Temmuz 2017 tarihleri arasında yapılan bir İlk Coin Arzı (ICO) ile piyasaya çıktı. O dönemde 1 Ethereum karşılığında 2.700 BNB satışı yapıldı ve toplamda 200 milyon BNB arz edildi. 100 milyon adedi halka sunulurken, kalan kısmı çekirdek ekip ve yatırımcılara ayrıldı.
Başlangıçta Ethereum ağı üzerinde ERC-20 standardında çalışıyordu. Ancak 2019’da Binance kendi ağı olan Binance Chain’i (sonraki adıyla BNB Beacon Chain) devreye aldı. Bu ERC-20’den BSC’ye geçiş sırasında ERC-20 BNB’ler bire bir oranla Binance’ın kendi ağına taşındı. 2020’de ise Binance Smart Chain (BSC) adında yeni bir ağ daha başlatıldı. BSC, Ethereum uyumlu akıllı sözleşmelere imkân sağladı ve BNB, bu ağda da aktif bir kullanım alanı kazandı. 2022’de bu iki ağ “BNB Chain” adı altında birleşti. Özetle BNB; Binance borsasında işlem ücreti indirimi sağlarken, Binance’ın blockchain ağlarında da kullanılan önemli bir kripto para haline geldi. Ancak BNB hakkında bilinmesi gereken daha çok şey var. Gelin, BNB’nin hikayesine hep beraber bakalım!
BNB’nin Tanımı ve Ortaya Çıkışı
BNB’nin (Binance Coin) ortaya çıkışı, 2017 yılındaki ICO sürecine dayanıyor. Binance kurucusu Changpeng Zhao’nun (CZ) önderliğinde düzenlenen bu ICO, 26 Haziran-3 Temmuz 2017 tarihlerinde gerçekleşti. O dönemde “1 ETH = 2.700 BNB” oranıyla satışa çıkan BNB token’ları, 200 milyon toplam arz üzerinden üretildi. Binance’ın kuruluş aşamasında 100 milyon BNB halka satılmış, geri kalan arz ise çekirdek takım ve yatırımcılar arasında bölünmüştü. ICO sırasında BNB’nin fiyatı 0,10 dolar civarındaydı ve yaklaşık 15 milyon dolar fon toplandı.
Kısa süre sonra, Temmuz 2017’de kurulan Binance borsası ile birlikte BNB token’ları ciddi ilgi gördü. Ancak bu token’lar başlangıçta Ethereum zincirinde bir ERC-20 token’ı olarak piyasaya girmişti. Kullanıcılar Binance cüzdanlarında tuttukları ERC-20 BNB’leri, 2019 yılında Binance Chain ana ağı devreye girdiğinde BEP-2 token’lara 1:1 oranında dönüştürdüler. Böylece BNB, Binance’in kendi blockchainine taşınarak işlem ücretleri için kullanılır hale geldi.
2019’un Nisan ayında Binance Chain devreye girdiğinde 11 milyon BNB ilk etapta yakıldı ve 48 milyon token donduruldu (rezerve alındı). Kalan 141 milyon token piyasada dolaşmaya başladı. Hemen ardından Eylül 2020’de “Binance Smart Chain (BSC)” isimli yeni bir blockchainin lansmanı yapıldı. BSC, Binance Chain ile paralel olarak çalışıyor; BNB’ye akıllı kontrat desteği ve “stake” özelliği getirdi. BNB, BSC’de BEP-20 standardıyla işlem ücreti token’ı olarak kullanılmaya başlandı. 2020 sonunda BNB Chain ekosistemi, akıllı kontrat platformu sayesinde DeFi projeleri ve NFT’lerin evi haline geldi.
Bu süreçte BNB, Binance’ın merkezi borsasında işlem ücretini indirimli ödemek için kullandığımız bir token olarak doğdu. Zamanla kendi blockchainlerinde “gas ücreti (işlem ücreti)” olarak rol aldı ve ekosistemde sayısız yeni kullanım alanı kazandı. Kısacası, BNB’nin tanımı ve çıkış amacı, Binance ekosistemine değer katmak ve kullanıcılarına avantajlar sunmak.
BNB’nin Tarihçesi: Önemli Dönüm Noktaları
BNB, günlük işlem hacmi açısından uzun süredir global çapta lider olan Binance borsasının etkisiyle, pek çok önemli gelişme yaşadı. Büyük dönüm noktalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
- 2017 (ICO ve İlk Arz): BNB, Temmuz 2017’deki ICO ile kripto dünyasına girdi. Toplam 200 milyon token arz edildi; yarısı halka sunuldu, yarısı yatırımcılara ve çekirdek ekibe dağıtıldı. Bu ICO’dan yaklaşık 15 milyon dolar fon toplandı. O dönemde BNB, Ethereum (ERC-20) ağı üzerinde çıktı. Bu noktada, BNB coin nedir aramaları tavan yaptı.
- 2019 (Binance Chain Mainnet): 18 Nisan 2019’da Binance Chain ana ağı lansmanı gerçekleşti. Binance, ERC-20 token’larını BEP-2 standardına çevirmek için 1:1 swap yaptı. Bu gün, BEP-2 BNB’nin doğduğu gün. Toplam arz 200 milyon sabit kaldı; ilk aşamada 11 milyon BNB yakıldı, 48 milyon BNB donduruldu (rezerv). Kalan 141 milyon token dolaşıma girdi. Aynı zamanda Binance Chain’in açılmasıyla, BNB artık alım satım (exchange) fonksiyonlarının yanı sıra zincir üzerindeki işlemler için de kullanılmaya başlandı.
- 2020 (Binance Smart Chain): Binance Smart Chain (BSC) 1 Eylül 2020’de halka açıldı. BSC, Binance Chain’in paralelinde çalışan bir Ethereum uyumlu blockchaini oldu. Bu yeni zincir ile BNB’ye akıllı kontrat ve doğrulayıcı (validator) özelliği eklendi. BNB, BSC üzerinde BEP-20 standardıyla gas ücreti token’ı oldu ve staking mekanizması devreye girdi. BSC, düşük işlem ücretleri ve yüksek hıza sahip bir DeFi alternatif olarak hızla yayıldı. Binance Chain ve BSC, 2022 itibarıyla BNB Chain adı altında tek bir çatı altında toplandı
- 2021–2022 (Bruno Fork ve Yenilikler): 2021 sonlarına doğru “Bruno” adı verilen bir güncelleme yapıldı. Bu hard fork, BNB yakımını hızlandırmayı hedefledi. Aynı dönemde BEP-95 yükseltmesi yürürlüğe girerek BSC üzerindeki işlem ücretlerinin bir kısmını otomatik olarak yakmaya başladı. Bu adımlar BNB’nin deflasyonist özelliğini güçlendirdi. Şubat 2022’de Binance Chain ve Binance Smart Chain, BNB Chain olarak yeniden adlandırıldı; BNB’yi merkezine alan geniş bir blockchain ekosistemi ilan edildi.
- 2023–2025 (Yeni Projeler ve Yakımlar): BNB Chain ekosistemi, 2023’te opBNB (layer-2) ve BNB Greenfield (dağıtık depolama) gibi yenilikçi projeleri duyurdu. Öte yandan, Binance düzenli olarak üç aylık BNB yakımları yapmaya devam etti. En son verilere bakarsak, 2025’in ilk çeyreğinde yapılan 30. ve 31. yakım turlarıyla toplamda yaklaşık 916 milyon dolarlık BNB dolaşımdan kaldırıldı.
Bu tarihsel süreçte BNB, ICO’dan merkezi bir borsa token’ına, oradan da çok zincirli bir ekosistemin gas coinine dönüşerek yol aldı. Şimdi BNB, hem Binance’ın merkezi platformunda avantajlar sağlıyor, hem de BNB Chain üzerinde birçok uygulamayı çalıştıran önemli bir araç.
BNB Neden Değerli?
BNB’nin değeri, öncelikle kullanım alanlarının çeşitliliği ve deflasyonist yapısı ile sağlanıyor. En öne çıkan sebepler şunlardır:
- Borsa token’ı ve işlem ücreti indirimi: BNB, Binance borsasının yerel tokenı. Yani Binance kullanıcıları BNB ile işlem ücreti ödediklerinde ciddi indirimler alırlar. Örneğin ilk yıllarda bu indirim %50’ye kadar çıkıyordu. Günümüzde de BNB kullanımı borsadaki işlem maliyetlerini düşürüyor. Ayrıca Binance DEX gibi platformlarda da BNB işlem ücreti olarak geçerli.
- İşlem ücreti tokenı: BNB, BNB Smart Chain’deki (BNB Chain’deki) gas coini. Yani BSC üzerinde herhangi bir akıllı kontratı çalıştırmak, token takası veya cüzdan işlemi yapmak istediğinizde BNB ödersiniz. Bu da BNB’yi BSC ağındaki tüm DeFi, NFT ve dApp’lerin temel yakıtı yapıyor. Binance Smart Chain düşük maliyetli ve hızlı bir ağ olarak yükselirken, BNB de bu ağa girmenin ön koşulu oldu.
- DeFi ve NFT ekosistemi: BSC’nin popülaritesi ile birlikte BNB, DeFi protokollerinde geniş yer buldu. Örneğin PancakeSwap gibi merkeziyetsiz borsalarda BNB, likidite havuzlarına katılım ve havuz token olarak kullanılıyor. Venus gibi borç verme protokollerinde BNB teminat ve ödül aracı. Bununla birlikte Binancé NFT pazarı ve diğer dApp’lerde de BNB ödeme aracı olarak kabul ediliyor. Kısaca BSC üzerine inşa edilmiş binlerce projede BNB birincil kripto para olarak aktif.
- Launchpad ve yatırım fırsatları: BNB Launchpad gibi platformlarda yeni projelere yatırım yapmak için BNB kullanıyor. Binance Launchpad üzerinden sunulan token satışlarına katılmak isteyenler, genellikle BNB cinsinden katılım ücreti ödüyor. Dolayısıyla, yeni kripto projelerine erken erişim sağlamak için BNB’e ihtiyaç duyuluyor. BNB ne kadar yaygın kullanılırsa, launchpad gibi mekanizmalar aracılığıyla projelere katılım kolaylaşıyor.
- Staking ve doğrulayıcı olma süreci: BSC üzerinde Proof-of-Staked Authority (PoSA) konsensüs mekanizması olduğu için BNB stake ederek ağa katkıda bulunabilirsiniz. BNB Smart Chain lansmanında belirtilenlere göre, herkes BNB stake ederek doğrulayıcı (validator) olabiliyor. Böylece BNB sahipleri blok oluşturma ve onaylama işlerine katılarak ödül kazanabiliyor. Ayrıca Binance Earn gibi hizmetlerle BNB biriktirip faiz kazanmak da mümkün.
- Likidite: Binance dünyanın en büyük borsası olduğu için BNB sürekli alınıp satılıyor. Bu durum BNB’nin likiditesini artırıyor ve değerini destekliyor. Merkezi borsalarda “merkezi borsa tokenleri” olarak bilinen BNB gibi varlıklar (örneğin CRO, HT vb.) genellikle borsa başarılarıyla paralel hareket ediyor. BNB’nin piyasadaki hacmi çok yüksek ve jeopolitik veya piyasa dalgalanmalarına rağmen ilgi çekmeye devam ediyor.
- Deflasyonist yakım mekanizması: BNB, deflasyonist bir kripto para. Başlangıçta toplam arzın yarısını (100 milyon BNB) kalıcı olarak yok etme sözü verildi. Binance, her çeyrekte karının bir kısmıyla BNB geri alıp yakarak bu sözü yerine getiriyor. Ayrıca BNB Chain’e getirilen BEP-95 gibi güncellemeler sayesinde, BSC’de yapılan her işlemden alınan küçük bir ücret otomatik olarak yakılmakta. Azalan arz, teorik olarak her BNB’yi daha kıt ve değerli hale getiriyor. Bu deflasyonist yapı da BNB’nin değerini destekleyen önemli bir faktör.
Bu başlıklardaki özellikler bir araya gelince ortaya güçlü bir ekosistem çıkıyor. Özetle BNB, bir nevi “her işte parmağı olan” çok yönlü bir token. Zira Binance borsasındaki indirimler, BSC’deki işlemler, DeFi/NFT uygulamaları, yeni projelere yatırım gibi birçok alanda rol alıyor. Ayrıca şeffaf yakım programı sayesinde arzı sürekli azalıyor. Tüm bu nedenlerle BNB, kripto ekosisteminde değerli ve talep gören bir varlık oluyor. BNB token fiyatı da bunu yansıtıyor. BNB, Nisan 2025 itibarıyla 601,44 dolar seviyesinde işlem görüyor. Tüm zamanların en yüksek fiyatı ise 4 Aralık 2024'te 793,35 dolar olarak kaydedildi. En düşük fiyatı ise 1 Ağustos 2017'de 0,0961 dolar olarak gerçekleşti.
BNB’nin Kurucusu Kimdir?
Peki, BNB coin kurucusu kim? BNB’nin ve Binance borsasının arkasındaki isim Changpeng Zhao’dur (genellikle CZ olarak anılır). Ama tam olarak “CZ Binance” kimdir? CZ, Çin asıllı bir girişimci ve kripto dünyasında yakından tanınıyor. Kariyerine 2001 yılında Bloomberg’te başlayıp finans yazılımları üzerine çalıştı. Daha sonra Fusion Systems adlı finans firmasında yer aldı. 2013’te Blockchain.info’da (şimdiki Blockchain.com) geliştirici ekibi yöneticisi oldu. 2015’te ise Çin menşeli bir kripto para borsası olan OKCoin’de çalışırken Binance fikrini geliştirdi. Nitekim 2017’de Changpeng Zhao, Binance borsasını kurdu ve CEO’su oldu. Aynı dönemde BNB token’ını da piyasaya sürerek Binance’ın kendi kripto parasını oluşturdu. CZ, hızlı stratejik kararları ve agresif büyüme planları sayesinde Binance’ı hızla dünyanın en büyük kripto borsalarından biri haline getirdi. Bu başarı, BNB’nin popülerliğini ve değerini de doğrudan artırdı. Binance’ın kurucu ortaklarından biri de He Yi. Ancak BNB’nin ruhani lideri olarak genellikle CZ öne çıkıyor.
2023 yılında ABD'de kara para aklamayı önleme yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle Zhao, CEO'luk görevinden ayrıldı ve 50 milyon dolar para cezası ödemeyi kabul etti. Ayrıca, Binance da 4.3 milyar dolar ceza ödemeyi kabul etti. 2024 yılında Zhao, kara para aklamaya göz yummak suçlamasıyla dört ay hapis cezasına çarptırıldı. Zhao'nun yerine Richard Teng, Binance'ın yeni CEO'su olarak atandı. Zhao ise kripto para sektöründeki etkisini sürdürmeye devam ediyor. Özellikle yapay zeka ve biyoteknoloji alanlarında yatırımlar yapmayı planladığı ve eğitim platformları geliştirmeye odaklandığı belirtiliyor.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
BNB ve Binance ekosistemi hakkında hala aklınıza takılan sorular olabilir. Aşağıda, BNB'nin ne olduğu, nasıl çalıştığı, kullanım alanları ve Binance ile ilişkisi gibi sıkça merak edilen konulara dair açıklayıcı bilgiler yer alıyor:
- BNB nedir, ne işe yarar?: BNB, Binance platformuna ait kripto paradır ve “Build and Build” (eski adıyla Binance Coin) kısaltmasıdır. BNB, Binance’ın borsasında işlem ücreti indirimleri sunar, ayrıca Binance Chain (BNB Chain) ve Binance Smart Chain üzerinde işlem yapmak için kullanılır. Kısacası BNB, Binance’ın geniş kripto ekosisteminin yakıtı olarak çalışır. Ayrıca BNB, birçok alanda işe yarar. En bilinen özelliği, Binance borsasında işlem ücreti indirimleri sağlamasıdır. Ayrıca Binance coin ne işe yarar sorusuna yanıt olarak BNB, Binance Smart Chain’deki tüm işlemlerin ücretini (gas’ını) ödemek için kullanılır. Bunun dışında BNB; Binance Launchpad üzerinde yeni token satışlarına katılım, NFT alımı, Binance Card ile ödeme gibi farklı amaçlara da hizmet eder. Yani BNB, hem borsa içi avantajlar hem de blockchain uygulamalarında geniş kullanım alanları olan çok yönlü bir coindir.
- Binance Coin nasıl alınır?: BNB satın almak için öncelikle Binance borsasında bir hesap oluşturmanız ve kimlik doğrulama sürecini tamamlamanız gerekmektedir. Hesabınıza kredi kartı, banka transferi veya diğer desteklenen ödeme yöntemleriyle fiat para yatırabilirsiniz. Daha sonra, "Kripto Al" sekmesinden BNB'yi seçerek alım işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Alternatif olarak, Binance'in P2P platformu üzerinden diğer kullanıcılarla doğrudan BNB alım-satımı yapabilirsiniz. Satın aldığınız BNB'leri Binance cüzdanınızda saklayabilir veya Trust Wallet gibi desteklenen cüzdanlara transfer edebilirsiniz.
- BNB coin yakımı nedir?: BNB yakımı, dolaşımdaki BNB miktarını azaltmak amacıyla gerçekleştirilen bir işlemdir. Binance, her çeyrek dönemde belirli bir miktarda BNB'yi piyasadan geri satın alarak kalıcı olarak dolaşımdan çıkarır. Bu işlem, BNB'nin değerini korumak ve artırmak için deflasyonist bir mekanizma olarak tasarlanmıştır. 2021 yılında başlatılan otomatik yakım mekanizması, yakılacak BNB miktarını BNB fiyatı ve BNB Smart Chain üzerindeki blok sayısına göre belirler. Hedef, toplam arzın 100 milyon BNB'ye düşürülmesidir.
- BNB hangi alanlarda kullanılır?: BNB, Binance ekosisteminde birçok alanda kullanılmaktadır. Binance borsasında işlem ücretlerini ödemek için kullanıldığında indirimler sağlar. Binance Launchpad üzerinden yeni projelere yatırım yapmak için BNB gereklidir. Ayrıca, Binance Smart Chain üzerinde DeFi uygulamalarında, NFT pazarlarında ve çeşitli dApp'lerde ödeme aracı olarak kullanılır. BNB, seyahat rezervasyonları, eğlence ve çevrimiçi hizmetler gibi alanlarda da ödeme yöntemi olarak kabul edilmektedir.
- BNB stake edilebilir mi?: Evet, BNB stake edilebilir. Peki, BNB stake nedir? Binance Smart Chain, Proof-of-Staked Authority (PoSA) konsensüs mekanizmasını kullanır ve kullanıcılar BNB stake ederek ağın güvenliğine katkıda bulunabilirler. Stake edilen BNB'ler karşılığında kullanıcılar ödüller kazanır. Binance platformu üzerinden "Binance Earn" veya "BNB Vault" gibi hizmetlerle BNB stake işlemleri gerçekleştirilebilir. Ayrıca, Trust Wallet gibi desteklenen cüzdanlar aracılığıyla da BNB stake etmek mümkündür.
- BNB arzı sınırlı mı?: Evet, BNB'nin toplam arzı sınırlıdır. Başlangıçta 200 milyon BNB arz edilmiş olup, Binance'in düzenli olarak gerçekleştirdiği yakım işlemleriyle bu miktar azaltılmaktadır. Hedef, toplam arzı 100 milyon BNB'ye düşürmektir. Bu sınırlı arz ve düzenli yakım mekanizması, BNB'nin değerini korumak ve artırmak için tasarlanmış deflasyonist bir yapıyı destekler.
BNB ve Binance ekosistemine dair en güncel içerikler için JR Kripto Rehber serimizi takip edin!
